Orta Çağ’ın Önemli Siyasi Yapıları

Avrupa

Orta Çağ’ın öncesinde İtalya, Galya (Fransa), İspanya, Kuzey Afrika (Fas, Tunus, Cezayir, Trablusgarp) ve Batı Akdeniz’deki Adalar Batı Roma İmparatorluğunun elindeydi.

Macaristan ve Hırvatistan’ı da içine alan Batı Roma İmparatorluğu Tuna Nehri’nin ötesindeki topluluklarla “Barbar’ olarak tanımlamıştır.

476’da Batı Roma İmparatorluğu yıkılmış ve

• Vizigotlar —> Galya ve İspanya’yı,
• Burganlar —> Ren Vadisi’ni,
• Franklar ve Almanlar —> Galya’nın kuzey doğusunu paylaşmıştır.

Doğu Roma

Roma İmparatorluğu, Kavimler Göçünün etkisiyle 395’te ikiye ayrılmış ve Doğu Roma; İstanbul’u merkez edinerek Orta Çağ boyunca varlığını sürdürmüştür. Balkanların yanında Anadolu, Suriye, Filistin ve Mısır topraklarında egemenlik kurmuştur.

Orta Asya

İlk Çağ’da İç Asya’da egemenlik süren Hunların, MS. 3. yüzyılın başlarından itibaren etkinlikleri azalmıştır. Hunların bir kısmı Maveraünnehir civarına yerleşirken Hunların bir kısmı Akhun (Eftalitler) Devleti’ni kurmuştur. MS. 6. yüzyıl ortalarına kadar Orta Asya’da egemenlik kuran Avarlar, Kök Türklerin baskısı sonucu yıkılmış ve 565 – 805 arası Avrupa’da egemenlik sürmüştür. İstanbul’u ilk kuşatan Türk topluluğu Avarlardır.

Sasaniler

İran ve Irak topraklarında egemenlik süren Sasaniler, doğuda Akhunlara batıda Bizans’a karşı mücadele etmiştir.

• İpek Yolu hakimiyeti amacıyla Akhunlara karşı Kök Türkler ile ittifak kuran Sasaniler, Bizans’a karşı mücadelelerde Kök Türkler ile ittifak kurmuştur.