Kanunlar Gelişiyor
Roma Hukuku
MÖ 753’ten (Roma’nın Kuruluşu) Doğu Roma İmparatoru Justinianus (Justinyanus)’un 565’te ölümüne kadar Roma’da ve Roma’nın egemenlik sürdüğü yerlerde uygulanan hukuktur.
12 Levha Kanunları
Senatoda görev yapan soylu sınıf Patriciler ile Roma’ya sonradan gelip yerleşen Plepler arasındaki çatışma üzerine hazırlanmıştır. Roma halkının görev ve sorumlulukları ile halk arasındaki ilişkiler gibi pek çok konuya açıklık getiren 12 Levha Kanunları yazılı hale getirilmiştir.
Bir kimse, kendisine borçlu olan kişiyi hakim (majistra) önüne götürürse ve borçlu borcunu ödeyemezse muayyen şekillere riayet ederek ona el koyar, evine götürür ve zincire vurur. Muayyen zaman içinde yine ödeyemezse öldürebilir veya köle olarak satabilir.
Justinianus Kanunları
İlk defa kamu ve özel hukuk ayrımı yapılan bu kanunlar; başta 12 Levha Kanunları olmak üzere Roma kanunları derlenerek çağın ve toplumun ihtiyaçlarına göre düzenlenmiştir.
Justinianus Kanunları madde madde yazılmamış, belli olaylar için verilmiş somut örneklerle kanun maddeleri anlatılmıştır.
Hapishaneler yerine, insanların muhafaza ve kontrol altında tutulma yeri olan Manastırlara suçluların kapatılmasına yer verilmiştir.
Özellikle aile, kişi hakları ve miras hukuku konularındaki düzenlemeler içeren Justinianus Kanunları, günümüz Medeni Hukuk’un temelini oluşturmuştur.
Cengiz Han Yasası (Büyük Yasa):
Moğol İmparatorluğu’nda hukuk ve askerlik işlerini düzenleyen kanunlara denir.
Nice bin yıldır yaşayan Türk töresi ile Moğol töresinin yazılı hale getirilmiş biçimidir. Otuz üç defter halinde düzenlendiği varsayılan Cengiz Yasaları, Müslüman olan Moğol hanedanlar tarafından da uygulanmıştır.