Ölçek Çeşitleri 9.Sınıf Coğrafya
Haritayı oluşturan temel unsurlar; harita başlığı, lejant (açıklamalar), coğrafi koordinatlar, yön oku ve ölçektir.
Başlık, haritanın hangi amaçla hazırlandığını gösterir.
Lejant, haritalarda kullanılan işaret ve sembollerin ne ifade ettiğini gösteren tablodur. Harita anahtarı da denir.
Coğrafi koordinatlar, çizilen haritanın Ekvator ve Greenwich’e göre konumunu gösterir.
Yön oku, haritada yönlerin gösterildiği bölümdür.
Ölçek, Haritalardaki küçültme oranına ölçek denir.
Ölçek ile paydası arasında ters orantı vardır;
Ölçeğin paydası büyüdükçe ölçek küçülür. Ölçek küçüldükçe haritanın gösterdiği gerçek alan artar, ayrıntı azalır.
Ölçeğin paydası küçüldükçe ölçek büyür. Ölçek büyüdükçe haritanın gösterdiği gerçek alan küçülür, ayrıntı artar.
Ölçekler ikiye ayrılır;
Gerçek uzunluklar ile harita üzerindeki uzunluklar arasındaki oran kesirli rakamlarla ifade edilmişse bu tip ölçeklere kesir ölçek denir. Örnek: 1: 500.000 ya da 1 / 500.000
Harita üzerindeki uzunlukların gerçekte ne kadar olduğunun bir doğru üzerine işaretlenmesiyle oluşturulan ölçeklere çizik ölçek denir.
Ölçek Çeşitleri konu anlatımı 9. sınıf coğrafya ders notu
Soru: Bir haritanın çizimi ne kadar iyi olursa olsun hata kaçınılmazdır. Haritalarda bu hataları azaltmak için farklı projeksiyonlar kullanılır. Buna göre projeksiyon yöntemleri ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisinin doğru olduğu söylenemez?
A) En doğru çizimler daima ufki projeksiyonlarla elde edilir.
B) Silindirik projeksiyonla Ekvator ve çevresi gerçeğe yakın görünür.
C) Harita hataları hiçbir yöntemle tam olarak giderilemez.
D) Silindirik projeksiyon yönteminde alan bozulmaları kutuplara doğru artar.
E) Konik projeksiyon en az hatalı çizimi Orta Kuşak'ta verir.
Soru: İzdüşüm alan; her yer düz kabul edilerek yapılan hesaplamalar sonucu elde edilir. Gerçek alan ise yükselti, engebe ve eğim değerleri dikkate alınarak hesaplanır. Buna göre; gerçek alan ile izdüşüm alan arasındaki farkın en az ve en çok olduğu bölgeler sırasıyla aşağıdakilerin hangisinde verilmiştir?
A) Akdeniz Bölgesi- Karadeniz Bölgesi
B) İç Anadolu Bölgesi- Güneydoğu Anadolu Bölgesi
C) Ege Bölgesi- Karadeniz Bölgesi
D) Marmara Bölgesi - Doğu Anadolu Bölgesi
E) Karadeniz Bölgesi - Doğu Anadolu Bölgesi
Soru: Haritalar ölçeklerine göre; büyük, orta ve küçük olmak üzere üçe ayrılırlar.
I. Hata oranının fazla olması
II. Ölçek paydasının büyük olması
III. Çizimin duvarda daha az yer kaplaması
IV. İzohips aralık değerlerinin küçük olması
V. Ayrıntıyı gösterme gücünün fazla olması
Yukarıda verilen özelliklerden hangilerinin büyük ölçekli haritalara ait olduğu söylenebilir?
Soru: Bir Türkiye F Haritası ile bir Türkiye Siyasi Haritasında aşağıdaki özelliklerinden hangisinin benzer olduğu söylenemez?
A) Kuşbakışı görünüşü yansıtma
B) Belli bir ölçeğe göre çizilme
C) Gösterilen izdüşüm alan
D) Kullanım amacı
E) Coğrafi koordinatlar
Coğrafya dersi çok güzel ve anlamlı sözler