Nüfus Piramitleri ve Özellikleri

• Nüfusun yaş gruplarına göre dağılımı belirlenir. 0 – 14 yaş grubu çocuk (genç), 15 – 64 arası yetişkin veya çalışma çağındaki nüfus, 65 yaş ve daha üstü yaşlı nüfus olarak tanımlanır.
• Nüfusun yaş gruplarına göre dağılımı ve miktarı insanların genel ihtiyaçlarını ve sosyal durumlarına belirlemek için önemlidir.
• Çocuk nüfus oranı yüksek olan ülkelerde doğum oranları ve genç nüfus fazla, yaşlı nüfus ise azdır. Bu durumda genç bağımlı nüfus oranı yüksektir.
• Ülkede çocuk yaştaki nüfus oranının yüksek olmasının aile geçimini ve ülke kalkınmasını zorlaştırır. Çünkü ülke kaynakları tüketim, eğitim ve sosyal ihtiyaçlara ayrılmak durumunda kalır.
• Çocuk ve genç nüfus oranı düşük olan ülkeler daha çok gelişmiş ülkeler grubundadır. Bu ülkelerde doğum oranları, ölüm oranları düşük ve nüfus artışı azdır. Ortanca yaş yüksek, çalışan veya üretici nüfus fazla olduğundan genç bağımlı nüfus oranı düşüktür. Ancak yaşlı nüfus oranı, az gelişmiş ülkelere göre yüksek olduğundan “yaşlı bağımlılığı” daha fazla olur.
• Nüfus piramitlerinden çıkarılan sonuçlardan biri cinsiyet durumudur. Genel olarak Dünya’da kadın nüfus oranı biraz daha fazladır. Kadınlarda ölüm oranı gelişmiş ülkelerde daha azdır.
• Nüfus piramitlerinden ülkenin kabaca gelişmiş olup olmadığı belirlendiğinden bu ülkelerin genel özelliklerine de ulaşılmış olur. Kişi başına gelir, kişi başına enerji tüketimi, ülkenin ihracat – ithalatında önem taşıyan ürün grupları gibi durumlar buna göre tahmin edilir.

Yüksek doğum ve ölüm oranlarının yaşandığı gelişmemiş ülkelerin nüfus piramidi. 15 yaş altındaki nüfus oranı çok yüksektir. Örnek; Bangladeş, Sudan gibi.

Doğum oranlarında hızla düşmelerin görüldüğü, nüfus artışını azaltmaya yönelik politika yapan ülke tipi. Yakın geçmişteki örneği; Japonya.

Düşük doğum ve ölüm oranlarından sonra, doğum oranlarının son 10 yıldır artma gösterdiği gelişmiş ülke tipi. Örneğin; ABD, Kanada.

Doğum oranlarının yüksek, 0 – 5 yaş grubundaki ölümlerin azalmasıyla çok hızlı nüfus artışı görülür. Örnek; Nijerya gibi gelişmekte olan ülke tipi.

Arı kovanı şeklinde tabir edilen, doğum ve ölüm oranları düşük olan gelişmiş ülke tipi. Örneğin; İsveç ve İngiltere.

Nüfus artışının iki kez azalma gösterdiği ülke tipi. Son dönemde doğumların azalması dikkat çekiyor.