NÜFUS ARTIŞ HIZINI AZALTMAYA YÖNELİK UYGULANAN POLİTİKALAR

Nüfus ve nüfus artış hızı yüksek olan ülkelerin uyguladığı politikalardır. (Genellikle gelişmemiş ülkelerde uygulanır)

• Çocuk sayısının sınırlandırılması,
• Doğum kontrol yöntemlerinin teşvik edilmesi ve ücretsiz dağıtılması,
• Kısırlaştırmayı kabul edenlerin maddi olarak desteklenmesi,
• Evlenme yaşının sınırlandırılması,
• Çocuk sahibi olmayan yaşlıların bakımının devlet tarafından üstlenmesi,
• Yabancı göçlerin engellenmesi gibi politikalardan oluşur.

Örneğin; Çin, Hindistan, Nijerya, Endonezya nüfus artış hızını azaltmaya yönelik politika uygular.

NÜFUS ARTIŞ HIZINI ARTIRMAYA YÖNELİK UYGULANAN POLİTİKALAR

• Nüfus ve nüfus artış hızı düşük olan ülkelerde uygulanan politikalardır. (Gelişmiş ülkeler)
• Çocuklu ailelere ekonomik yardımda bulunulması,
• Çocukların masraflarının devlet tarafından karşılanması,
• Gebeliği önleyen ilaç ve araç satışının yasaklanması,
• Evlenme yaşının küçültülmesi,
• Ülkeye gerçekleşecek olan göçlerin kolaylaştırılması, nüfus artış hızını arttırmaya yönelik uygulanan başlıca politikalardır.

Örneğin; Avrupa ülkeleri, Japonya gibi ülkeler nüfusunu arttırmaya çalışır.

NÜFUS POLİTİKALARININ OLUMLU VE OLUMSUZ YÖNLERİ

Gelişmiş ve geri kalmış ülkelerde nüfus artış hızını düşürmek ya da arttırmak için uygulanan politikalar farklı sonuçlar ortaya çıkarır.

Gelişmemiş ülkelerde nüfus artış hızının yüksek olmasına bağlı ortaya çıkan sonuçlar;

• Nüfus miktarı hızla artar.
• Kırsaldan kente olan göç artar.
• Kişi başına düşen milli gelir azalır ve tüketim artar.
• Eğitim, sağlık ve kültür hizmetlerinde aksamalar yaşanır.
• Ekonomik kalkınma hızı yavaşlar.
• Göç alan sanayi kentlerinde çevre sorunları artar.
• Doğal kaynaklar hızlı tükenir.

Çözümlü Örnek Sorular

Soru 1:

Aşağıdakilerden hangisi nüfus artış hızını azaltmak için uygulanan politikalardan biri değildir?
A) Aile planlaması eğitimleri
B) Kadınların eğitim seviyesinin yükseltilmesi
C) Doğum yapan annelere uzun süreli ücretli izin verilmesi
D) Kürtajın yasal hale getirilmesi
E) Erken evliliklerin önlenmesi

Çözüm:
“Doğum yapan annelere uzun süreli ücretli izin verilmesi”, nüfus artışını teşvik eden bir politikadır.
Cevap: C

---

Soru 2:

Aşağıdaki ülkelerden hangisinde nüfus artış hızını artırmaya yönelik politikalar uygulanır?
A) Hindistan
B) Çin
C) Japonya
D) Nijerya
E) Pakistan

Çözüm:
Japonya, yaşlı nüfus oranı yüksek olduğu için nüfus artışını teşvik eden politikalar uygular. Diğerleri ise nüfus artışını azaltmaya çalışır.
Cevap: C

---

Soru 3:

“Çocuk başına aylık maddi destek verilmesi” politikası hangi amaçla uygulanır?
A) Nüfusun niteliğini artırmak
B) Nüfus artış hızını yükseltmek
C) Kırsal göçü önlemek
D) İşsizliği azaltmak
E) Cinsiyet dengesizliğini gidermek

Çözüm:
Çocuk başına maddi destek, doğum oranını artırmak için uygulanır.
Cevap: B

---

Soru 4:

“Tek Çocuk Politikası” hangi ülke tarafından uygulanmıştır?
A) Rusya
B) Hindistan
C) Çin
D) Almanya
E) Brezilya

Çözüm:
Çin, 1979-2015 yılları arasında nüfus artışını kontrol altına almak için bu politikayı uygulamıştır.
Cevap: C

---

Soru 5:

Aşağıdakilerden hangisi nüfus artış hızını artırmaya yönelik bir politika olamaz?
A) Göçmen kabulünün kolaylaştırılması
B) Çocuk sahibi ailelere vergi indirimi
C) Doğum kontrol yöntemlerinin ücretsiz dağıtılması
D) Devlet kreşlerinin yaygınlaştırılması
E) Üniversiteli annelere burs verilmesi

Çözüm:
“Doğum kontrol yöntemlerinin ücretsiz dağıtılması”, nüfus artışını azaltmaya yönelik bir politikadır.
Cevap: C

---

Soru 6:

Kadınların eğitim seviyesinin yükselmesi, nüfus artış hızını nasıl etkiler?
A) Artırır
B) Azaltır
C) Değiştirmez
D) Önce artırır, sonra azaltır
E) Bölgeden bölgeye farklılık gösterir

Çözüm:
Eğitimli kadınlar daha geç evlenir ve daha az çocuk sahibi olur, bu da nüfus artış hızını düşürür.
Cevap: B

---

Özet Tablo:

Nüfus Artışını Azaltma Politikaları	Nüfus Artışını Artırma Politikaları
Aile planlaması kampanyaları	Doğum teşvik primleri
Kürtajın serbestleştirilmesi	Ücretsiz kreş hizmetleri
Erken evliliklerin yasaklanması	Göçmen kabul politikaları
Çocuk vergisi uygulaması	Uzun doğum izinleri