- Bir cümlede birbiri ardınca sıralanan eş görevli kelime ve kelime gruplarının arasına konur:
Heyecanlı, aktif, dinamik gençler istiyorum.
Ahmet’in annesi, babası, arkadaşları sevinç içindeydi.
Yerliden, yolcudan, memurdan her çeşit müşterisi vardı. - Sıralı cümleleri birbirinden ayırmak için konur:
Bir varmış, bir yokmuş.
Buluştuk, konuştuk, anlaştık.
Yaşlı bir adam içeri girdi, yerine oturdu. - Cümlede özel olarak vurgulanması gereken ögelerden sonra konur:
Bir adım, bir adım ötede şehir.
(Ahmet Kutsi Tecer) - Uzun cümlelerde yüklemden uzak düşmüş olan ögeleri belirtmek için konur:
Hayat, göz göze gelmek ve göz göze gelmemek Salıncaklanması arasında geçer.
(Çetin Altan) - Cümle içinde ara sözleri ve ara cümleleri ayırmak için konur:
Ben sana bunları, aslında anlatmayı düşünmüyordum, anlatmaya karar verdim.
Bu soruyu Ahmet, sınıfın en çalışkan öğrencisi, bile çözemedi.
Antalya’yı, doğduğum kenti, öylesine özledim ki… - Anlama güç kazandırmak için tekrarlanan kelimeler arasına konur:
Akşam, yine akşam, yine akşam,
Göllerde bu dem bir kamış olsam!
(Ahmet Haşim) - Tırnak içinde olmayan aktarma cümlelerinden sonra konur:
Bursa’ya yarın gideceğim, demişti.
Bunları kesinlikle ben koymadım masaya, diyordu. - Konuşma çizgisinden önce konur:
Bahçe kapısını açtı. Sermet Bey’e,
– Bu anahtar köşkü de açar, dedi.
(Ömer Seyfettin) - Kendisinden sonraki cümleye bağlı olarak ret, kabul ve teşvik bildiren hayır, yok, evet, peki, pekala, tamam, olur, hayhay, başüstüne, öyle, haydi, elbette gibi kelimelerden sonra konur:
Peki, onu biz çağırırız.
Olur, ben de sizinle gelirim.
Hayhay, memnun oluruz.
Haydi, hemen yola çıkalım.
Evet, otuz seneden beri aynı sorunu tartışıyoruz. - Bir kelimenin kendisinden sonra gelen kelime veya kelime gruplarıyla yapı ve anlam bakımından bağlantısı olmadığını göstermek ve anlam karışıklığını önlemek için kullanılır:
Genç, adama bir şeyler sorup yoluna devam etti.
O, evin çevresinde dolaşmayı çok seviyormuş.
Küçük, meşelerden birinin ardında gizlenmişti. - Hitap için kullanılan kelimelerden sonra konur:
Beyler, bu durum hepimize açık bir meydan okumadır.
Sevgili Kardeşim,
Değerli Arkadaşım,
Sayın Başkan, - Sayıların yazılışında, kesirleri ayırmak için konur:
38,6 (otuz sekiz tam, onda altı), 25,33 (yirmi beş tam, yüzde otuz üç), 0,45 (sıfır tam, yüzde kırk beş). - Bibliyografik künyelerde yazar, eser, basımevi vb. maddelerden sonra konur:
Falih Rıfkı Atay, Tuna Kıyıları, Remzi Kitabevi, İstanbul, 1938. - Yazarın soyadı önce yazılmışsa soyadından sonra da virgül konur:
Ergin, Muharrem, Dede Korkut Kitabı, Ankara, 1958.
Çözümlü Örnek Test Soruları
Soru 1:
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde virgül (,) yanlış kullanılmıştır?
A) Bugün, hava çok güzeldi.
B) Ali, Ayşe ve Mehmet parka gittiler.
C) Annem, babam ve kardeşim beni bekliyor.
D) Beni görür görmez, yanıma geldi.
E) Bu akşam birlikte dışarı çıkacağız.
Çözüm:
D seçeneğinde “Beni görür görmez, yanıma geldi” ifadesinde virgül gereksizdir. Virgül kaldırılmalıdır.
Cevap: D
Soru 2:
Aşağıdaki cümlelerden hangisinde virgül, öğeleri ayırmak için kullanılmıştır?
A) Okul, kütüphane ve park yan yana bulunuyor.
B) Sabahları kahvaltı yapmayı çok seviyorum.
C) Yarın, tekrar görüşmek üzere.
D) Sen de gelmek ister misin?
E) Bunu düşündüğüne inanamıyorum.
Çözüm:
A seçeneğinde virgül, öğeleri ayırmak için kullanılmıştır.
Cevap: A
Soru 3:
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde virgül, ara cümleyi ayırmak için kullanılmıştır?
A) Onu, herkes çok severdi.
B) Hava, yağmurlu olduğu için, evde kalmayı tercih ettik.
C) Güneşli bir gün, yine de üşüyorduk.
D) Yarın, erkenden yola çıkmalıyız.
E) Kitap okumayı çok sever, özellikle romanlara bayılır.
Çözüm:
B seçeneğinde “yağmurlu olduğu için” ara cümlesi virgüllerle ayrılmıştır.
Cevap: B
Soru 4:
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde virgül, açıklama yapmak amacıyla kullanılmıştır?
A) Öğretmenimiz, dersleri çok iyi anlatır.
B) Filmde, dramatik sahneler çok etkileyiciydi.
C) Kitapları, defterleri ve kalemleri masaya koyduk.
D) Bu yıl, okulda birçok değişiklik yapıldı.
E) Ahmet, sınıfın en başarılı öğrencisi, yine birinci oldu.
Çözüm:
E seçeneğinde “Ahmet, sınıfın en başarılı öğrencisi” ifadesinde virgül, açıklama amacıyla kullanılmıştır.
Cevap: E
Soru 5:
“Bugün hava güneşliydi, herkes parka gitti.” cümlesinde virgül hangi görevi üstlenmiştir?
A) Ara cümleyi ayırma
B) Öğeleri ayırma
C) Sıralı cümleleri ayırma
D) Ünlem bildirme
E) Özneyi vurgulama
Çözüm:
Bu cümlede virgül, iki sıralı cümleyi ayırmak için kullanılmıştır.
Cevap: C
Soru 6:
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde virgül, vurgulama amacıyla kullanılmıştır?
A) Hava soğuktu, ama biz yine de dışarı çıktık.
B) Evet, bu soruyu da doğru yanıtladın.
C) Bugün, erken kalktım.
D) Akşam, yemeğe davetliyiz.
E) O gün her şey, yolundaydı.
Çözüm:
B seçeneğinde “Evet, bu soruyu da doğru yanıtladın” ifadesinde virgül, vurgulama amacıyla kullanılmıştır.
Cevap: B
Örnekleri mavi renkle yapmaktansa maddeleri mavi renk ya da kırmızı renk yapmanız daha güzel ve yazması kolay olurdu.