NEM

• Atmosferde bulunan su buharına nem denir.
• Troposferdeki gazlar içinde miktarı yere ve zamana göre en çok değişen gazlardan biridir.
• Nem miktarı higrometre denilen aletle ölçülür.
• Nemin kaynağı; okyanus, deniz, göl, akarsu, bataklık gibi su kaynaklarıdır.
• Nemin oluşumunda buharlaşma etkilidir.
• Sıvı haldeki suyun gaz haline geçmesine buharlaşma denir.
• Buharlaşma miktarı sıcaklık ve buharlaşma ile doğru, bağıl nem ile ters orantılıdır.

Su buharını etkileyen faktörler

Su kaynakları: Su kaynaklarının oranı her yerde aynı olmadığı için miktarı da değişir.

Sıcaklık: Sıcaklık arttıkça havanın nem taşıma kapasitesi ve havadaki nem miktarı artar.

Yükselti: Su buharı ağır bir gazdır. Ağır olduğu için yerden yükseldikçe azalır. Belirli bir yükseltiden sonra su buharı bulunmaz.

Karasallık: Karaların iç kısımlarında su kaynaklarının az olmasından dolayı nem de azdır.

Buharlaşmayı etkileyen faktörler

1) Sıcaklık: Sıcaklığın fazla olduğu yerlerde buharlaşma fazladır.

Sıcaklığın düşük olduğu yerlerde ise buharlaşma azdır.
2) Rüzgar: Rüzgarın fazla olduğu yerde buharlaşma fazladır. Rüzgarın az olduğu yerlerde ise buharlaşma azdır.

3) Basınç: Basıncın düşük olduğu yerlerde buharlaşma fazladır. Basıncın fazla olduğu yerlerde ise buharlaşma  azdır.

4) Enlem: Ekvatorda buharlaşma kutuplara göre daha fazladır.

5) Buharlaşma yüzeyi: Buharlaşma yüzeyi geniş ise buharlaşma fazladır. Buharlaşma yüzeyi az ise buharlaşma azdır.

6) Nem miktarı: Nem miktarının az olduğu yerlerde buharlaşma fazladır.

Nem 3’e ayrılır:

1. Mutlak Nem

• 1m³ hava içinde bulunan su buharının gr cinsinden miktarına mutlak nem denir.
• Mutlak neme nem miktarı denir.
• Nem miktarı, sıcaklığın ve su buharının fazla olduğu yerlerde yüksektir.
• Yani, ekvator çevresi, sıcak deniz kenarları ve alçak alanlarda fazladır.
• Kutuplarda, karasal alanlarda ve yüksek alanlarda azdır.
• Genellikle Ekvatordan kutuplara gidildikçe mutlak nem azalır.
• Yerden yükseldikçe mutlak nem azalır.
• Yazdan kışa, gündüzden geceye geçildikçe mutlak nem azalır.
• Sıcak su okyanus akıntılarının etkili olduğu kıyılarda mutlak nem fazladır.

2. Maksimum Nem

• Belli bir sıcaklıkta 1 m³ havanın taşıyabileceği en fazla nem miktarına maksimum nem denir. Kısaca, hacim diyebiliriz.
• Sıcaklık arttıkça maksimum nem artar. Sıcaklık azaldığı zaman maksimum nem azalır.
• Bir hava kütlesinin nem taşıma kapasitesidir.
• Genel olarak Ekvatordan kutuplara gidildikçe maksimum nem azalır.
• Yerden yükseldikçe maksimum nem azalır.
• Yaz mevsiminde maksimum nem fazla, kış mevsiminde azdır.
• Gündüz maksimum nem fazla gece azdır.
• Maksimum nemin en fazla olduğu yer çöllerdir.
• Maksimum nemin az olduğu yer kutuplardır.

Nem açığı: Mutlak nem ile maksimum nem arasındaki farka denir.

• Bir hava kütlesi yağışa yakınsa nem açığı azdır. Yağıştan uzaksa nem açığı fazladır.

Doyma miktarı: Bir hava kütlesinin neme doyma oranına denir.

• Bir hava kütlesi neme doymuş ise yağış oluşabilir.

Yoğunlaşma: Atmosferdeki su buharının sıvı yada katı hale geçmesine denir.

Yoğunlaşmanın gerçekleşebilmesi için;
Bir hava kütlesinin soğuk hava ile karşılaşması gerekir.
Bir hava kütlesinin yükselmesi gerekir.
Bir hava kütlesinin soğuk bir yerden geçmesi gerekir.