Nazım Birimi: Bir şiirde anlam bütünlüğünü sağlayan en küçük birimdir. Türk edebiyatında çok eski devirlerden bu yana çeşitli nazım birimleri kullanılmıştır.

Dize (Mısra): Şiirde yapıyı meydana getiren her bir satıra dize veya mısra adı verilir. Dize, şiirde kullanılan anlamlı en küçük nazım birimidir. Bu, bir şiirin parçası olabileceği gibi, kendi içinde bağımsız bir bütün de olabilir.

• Divan şiirinde, bir şiirin en güzel mısrasına “mısra-i berceste” denmiştir.
• Divan şiirinde, tek mısralık şiire “mısra-i azade” denmiştir.
  Bir şaha kul oldum ki cihan ana gedadır
  (Fatih Sultan Mehmet)

Beyit: İki dizeden meydana gelen nazım birimine beyit denir. Genellikle divan edebiyatında kullanılır.

• Türk edebiyatına Arap-Fars edebiyatından geçmiştir.
• Divan şiirinin temel nazım birimidir.
• Divan şiirinde “gazel, kaside, mesnevi, kıt’a” ve “müstezat” lar beyitlerle yazılmıştır.
• Dizeleri birbiriyle uyaklı olan beyitlere “musarra beyit” denir.
• Herhangi bir şiirin parçası olmayan tek beyitlere “müfret” denir.

Derdim nice bir sinede pinhan ederim ben
Bir ah ile bu âlemi viran ederim ben
(Nefi)

Dörtlük (Kıt’a): Dört dizenin meydana getirdiği nazım birimine dörtlük ya da kıt’a denir.

• Halk şiirinin temel nazım birimidir.
• Halk şiirinde “mani, koşuk/koşma, destan” gibi üç temel nazım şekli dörtlüklerle oluşturulmuştur.
• Halk şiirindeki diğer bütün şekil ve türler bu üç şekilden türemiştir.
• Divan şiirinde de kullanılmıştır. Divan şiirinde “rubai” ile “tuyuğ” tek dörtlükten; “şarkı ve murabba” ise birden fazla dörtlükten oluşur.

Dünyayı süslediler, bir şey kalmadan
Bu süslere inanma, akıl olmadan
Giden de çok dünyadan, gelen de ama
Sen payını al ondan, seni almadan
(Ömer Hayyam)

Bent: Bir şiiri meydana getiren bölümlerden her birine bent denir. Bent, genellikle dört ve daha fazla dizenin oluşturduğu nazım birimidir.

• Divan şiirinde “musammat“lar bentlerle yazılmıştır.
  İstanbul’u dinliyorum, gözlerim kapalı
  Önce hafiften bir rüzgâr esiyor
  Yavaş yavaş sallanıyor
  Yapraklar ağaçlarda
  Uzaklarda, çok uzaklarda
  Sucuların hiç durmayan çıngırakları
  İstanbul’u dinliyorum, gözlerim kapalı
  (Orhan Veli Kanık)