Nazım Biçimleri ve Şiirde Ahenk AYT
Nazım biçimi şiirin dış görünümü; bent sistemi, nazım birimi, mısra yapısı, kafiye örgüsü ve veznin belirlediği dış yapı veya kalıptır.
Dizelerin belli bir düzen içerisinde tertip edilmesiyle nazım biçimleri ortaya çıkar.
Hemen her nazım biçiminin kendisine has bir de kafiye düzeni vardır.
Nazım şekilleri, manzumelerin dize, bent sayısı, bunların sıralanışı ve kafiye düzeni gibi dış yapı ile ilgili unsurlardan oluşur.
Nazım şekilleri, edebî dönemlere göre farklılık gösterir. İslamiyet öncesi Türk edebiyatında ve halk edebiyatında “hece” ölçüsüne bağlı nazım biçimleri kullanılırken divan edebiyatında ise aruz ölçüsüne bağlı nazım şekilleri kullanılmıştır. Divan edebiyatındaki nazım şekilleri büyük oranda Arap ve Fars edebiyatlarından alınmıştır.
ŞİİRDE AHENK
Ahenk, edebî metinlerde kullanılan kelime ve kelime gruplarının kendi aralarındaki ses uyumundan doğan ve okuyucuda musikî etkisi yaratan ses düzenidir.
Ahenk sözcüğü; “uyum” ve “armoni” kelimeleriyle de karşılanmaktadır.
Şiirde ahenk; ses veya kelime tekrarları, vezin (ölçü), kafiye, redif gibi unsurlarla sağlanmaktadır.