Namazın Kılınış Şartları, namaz sırasında uyulması gereken kurallar ve şartları ifade eder. 5. sınıf Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi dersinde, namazın kabul olabilmesi için kılınış sırasında yerine getirilmesi gereken bu şartlar öğretilir. Namaz kılarken yapılması zorunlu olan bu şartlara namazın içindeki şartlar denir.
Namazın Kılınış Şartları
- İftitah Tekbiri: Namazın başında “Allahu Ekber” diyerek elleri kulak hizasına kadar kaldırmak.
- Kıyam: Namazda ayakta durmak.
- Kıraat: Namazda Kur’an-ı Kerim’den bir bölüm okumak.
- Rükû: Namazda bel yere paralel olacak şekilde öne eğilmek.
- Secde: Alın, burun, eller, dizler ve ayak parmaklarını yere koyarak secde etmek.
- Kade-i Ahire: Namazda son oturuşu yaparak elleri dizlere koyup bir süre oturmak.
Namazın Kılınış Şartları (Namazın Rükünleri)
1. İftitah Tekbiri (Başlangıç Tekbiri)
- Namaza başlarken söylenen “Allahu Ekber” sözüne iftitah tekbiri denir.
- Eller kulak hizasına kaldırılarak Allah’ın büyüklüğü ve yüceliği ifade edilir.
- Bu tekbir, namazın başlama şartıdır ve onsuz namaza başlanmış sayılmaz.
2. Kıyam (Ayakta Durmak)
- Namazda ayakta durmak farzdır ve buna kıyam denir.
- Namazda sureler ve dualar ayakta okunur. Namazın ilk rüknüdür.
- Sabah, öğle, ikindi, akşam ve yatsı namazlarının farz ve sünnet kısımlarında kıyam, yani ayakta durma gereklidir.
3. Kıraat (Kur’an’dan Sure veya Ayet Okumak)
- Namazın her rekatında Kur’an’dan bir sure veya ayet okunur.
- Fatiha Suresi her rekatta mutlaka okunmalıdır. Fatiha’dan sonra da bir sure veya ayet okunur.
- Kıraat, özellikle farz olan namazların ilk iki rekatında yapılır.
4. Rükû (Eğilmek)
- Rükû, Allah’ın huzurunda saygıyla eğilmektir. Eller dizlere yerleştirilir, bel düz tutulur ve üç defa “Sübhane Rabbiyel Azim” denir.
- Rükû, namazın farz şartlarından biridir ve yapılmadan namaz eksik olur.
5. Secde
- Secde, namazın en önemli kısımlarından biridir. Alın, burun, dizler, eller ve ayak parmakları yere değdirilerek yapılır.
- Secde sırasında üç defa “Sübhane Rabbiyel A’la” denir.
- Secde, Allah’a en yakın olduğumuz andır ve namazda iki kez yapılır.
6. Kade-i Ahire (Son Oturuş)
- Namazın son rekatında oturulup, Ettehiyyatü duası okunur. Buna Kade-i Ahire denir.
- Bu son oturuş, namazın tamamlanması için gereklidir.
- Eğer iki rekatlı bir namaz kılınıyorsa, ikinci rekatın secdesinden sonra oturulup dualar okunur ve namaz bitirilir. Dört rekatlı namazlarda ikinci rekatta da oturulur, buna Kade-i Ula (ilk oturuş) denir.
7. Selam Vermek
- Namazın sonunda sağa ve sola baş çevrilerek sırasıyla “Esselamu aleyküm ve rahmetullah” denir.
- Selam vermek, namazın bitişini ifade eder. Bu, namazın bir parçasıdır ve onsuz namaz tamamlanmış sayılmaz.
Namazın Kılınış Şartlarının Önemi:
- Bu kılınış şartlarının her biri, namazın doğru ve kabul edilebilir olması için gereklidir. Namazın doğru kılınabilmesi için bu şartların eksiksiz yerine getirilmesi önemlidir.
- Namazda yapılan hareketler (kıyam, rükû, secde) ve okunan dualar, Allah’a ibadet etmenin şekilleridir ve her biri Allah’ın huzurunda olduğumuzu hatırlatır.
- Kılınış şartlarına dikkat etmek, namazın disiplinli ve huşu içinde kılınmasını sağlar.
Çözümlü Örnek Sorular:
Soru 1:
Namazın kılınabilmesi için gereken ilk şart aşağıdakilerden hangisidir?
A) Temiz giyinmek
B) Abdest almak
C) Namaz vakti olmak
D) Sessiz olmak
Çözüm: Namazın kılınış şartlarından ilki, abdest alarak beden temizliğini sağlamaktır. Abdest, namaz için temel bir şarttır.
Cevap: B
Soru 2:
Namaz kılarken yönelmemiz gereken kıble hangi yerdir?
A) Medine
B) Kudüs
C) Kâbe
D) İstanbul
Çözüm: Namaz kılarken Müslümanlar, Kâbe’ye doğru yönelirler. Bu yön, kıble olarak adlandırılır.
Cevap: C
Soru 3:
Aşağıdakilerden hangisi namazın kılınış şartlarından biridir?
A) Temiz bir ortamda bulunmak
B) Namazı acele kılmak
C) Yemek yedikten hemen sonra namaz kılmak
D) Oruçlu olmak
Çözüm: Namazın kılınış şartlarından biri, temiz bir ortamda, yani necis (kirli) olmayan bir yerde namaz kılmaktır.
Cevap: A
Soru 4:
Namaz kılınmadan önce aşağıdakilerden hangisi yapılmalıdır?
A) Abdest alarak beden temizliği yapılmalıdır.
B) Yemeği bitirdikten hemen sonra başlanmalıdır.
C) Günün her saati namaz kılınabilir.
D) Namaz kılarken konuşulmalıdır.
Çözüm: Namazdan önce abdest alınarak beden temizliği sağlanmalıdır. Bu, namazın en temel şartlarındandır.
Cevap: A
Soru 5:
Namazın kılınış şartları arasında hangi davranış yanlıştır?
A) Kıbleye yönelmek
B) Sessiz ve saygılı bir şekilde kılmak
C) Namaz sırasında acele etmek
D) Abdestli olmak
Çözüm: Namaz sırasında acele etmek, doğru bir davranış değildir. Namaz saygılı ve huzurlu bir şekilde kılınmalıdır.
Cevap: C