Moleküler Yapılı Bileşiklerin Adlandırılması
Moleküler bileşikler, ametaller arasında oluşur ve bu bileşiklerin adlandırılmasında belirli önekler kullanılır. Bu önekler, bileşikteki atomların sayısını ifade eder.
- Mono: 1 atom
- Di: 2 atom
- Tri: 3 atom
- Tetra: 4 atom
- Penta: 5 atom
- Heksa: 6 atom
Moleküler yapılı bileşiklerin adlandırılma kuralları şunlardır:
- İlk elementin adı olduğu gibi yazılır.
- İkinci elementin adı, "-ür", "-it" gibi son eklerle değiştirilir.
- Her iki elementin atom sayısı için uygun önekler kullanılır. İlk atom bir ise genellikle "mono" öneki kullanılmaz.
Örnek Adlandırma Kuralları
- CO (Karbon Monoksit): Karbon ve oksijen arasında kovalent bağ bulunur. Oksijen bir atom içerdiği için "mono" öneki kullanılır.
- CO₂ (Karbon Dioksit): İki oksijen atomu içerdiği için "di" öneki kullanılır.
- N₂O₄ (Diazot Tetraoksit): İki azot ve dört oksijen atomu içerir.
Moleküler Yapılı Bileşiklerin Yapısı
Moleküler bileşikler, kovalent bağlarla bir araya gelir ve bu bağlar, atomların değerlik elektronlarını paylaşarak oluşur. Kovalent bağlar, molekülü bir arada tutar. Molekülün yapısını Lewis yapısıyla göstermek mümkündür, burada atomlar arasındaki bağlar ve elektron paylaşımı net şekilde gösterilir.
Örnekler:
- Su (H₂O): Oksijen atomu iki hidrojen atomuyla kovalent bağ yapar. Oksijen, iki elektron çiftini hidrojen atomlarıyla paylaşarak bağ oluşturur.
- Metan (CH₄): Karbon atomu, dört hidrojen atomu ile bağ yapar ve her biriyle birer elektronunu paylaşır.
Çözümlü Sorular
Soru 1: N₂O bileşiğinin adını yazın.
Çözüm: N₂O, iki azot ve bir oksijen atomundan oluşur. Azotun sayısı "di" öneki ile belirtilir. Oksijen tek atom olduğundan "monoksit" olarak adlandırılır. Bileşiğin adı "Diazot Monoksit"tir.
Soru 2: PCl₅ bileşiğinin adını yazın.
Çözüm: PCl₅, bir fosfor (P) ve beş klor (Cl) atomu içerir. Klorun sayısı "penta" öneki ile gösterilir. Bileşiğin adı "Fosfor Pentaklorür" olur.
Soru 3: CO₂ bileşiğinin adını yazın.
Çözüm: CO₂, bir karbon ve iki oksijen atomundan oluşur. Oksijenin sayısı "di" öneki ile belirtilir. Bileşiğin adı "Karbon Dioksit"tir.
