MİTOKONDRİ
Oksijenli solunumun meydana geldiği organeldir.
Glikoz + 02 -> CO2 + H2O + ATP + Isı
Bir hücreye yeterince oksijen iletilmezse, oksijenli solunum hızı azalır ve ATP üretimi azalır. Böylece sentez olayları, aktif taşıma gibi ATP gerektiren olaylar olumsuz etkilenir. Ancak difüzyon ve hidroliz (sindirim) olayları ATP gerektirmediği için doğrudan etkilenmez.
Mitokondrinin iç zarı (krista), yüzeyi arttırıp daha çok EFS taşımak ve daha çok ATP üretmek için kıvrımlı bir yapıya sahiptir. Benzer durum kloroplastta da gözlenir.
Unutma: Fotosentezin ışıklı evresinde 18 ATP üretilir ve bu ATP’ lerin hepsi fotosentezin Calvin çemberinde kullanılır. Yani fotosentezde ATP kazancı yoktur. Oksiienli solunumda ise 34 ATP üretilir, 2 ATP tüketilir. Yani net 32 ATP kazancı vardır. Bu yüzden, sentez olayları, aktif taşıma, hücre bölünmesi gibi olaylarda solunumun ATP“ si kullanılır. Ayrıca mitokondriden kloroplasta ATP geçmez. Çünkü kloroplast kendi ATP’sini üretip tekrar tüketir
Mitokondri ve Kloroplastın Ortak Özellikleri
- Çift zarlıdır.
- Kendisine ait DNA, RNA ve Ribozomları vardır. Yani içinde Protein sentezi gerçekleşebilir. Ayrıca ribozomları bakteri ribozomu gibi küçüktür.
- Kendini eşler. Ancak DNA’larındaki bilgi sınırlı olduğu için, bölünmeleri çekirdek DNA’sının kontrolünde gerçekleşir.
- ETS taşırlar. Ancak ETS’leri birbirinden farklıdır Kloroplast, fotosentezin ETS elemanlarını, Mitokondri ise oksijenli solunumun ETS elemanlarını taşır.
- ATP sentezlerler. Ancak kloroplastın ATP’si sadece fotosentez için kullanılır. Protein sentezi, hücre bölünmesi gibi olaylarda mitokondrinin ATP’si kullanılır.
* Sperm hücrelerinin mitokondrisi kuyruk kısmında bulunduğu için, döllenme sırasında yumurtaya aktarılmaz. Yani zigotun mitokondrisi yumurtaya aittir.