YARARLI CEMİYETLER
Trakya Paşaeli Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti
İşgallere karşı kurulan ilk milli cemiyettir. Doğu Trakya’nın Yunanistan’a katılmasını engellemek amacıyla kurulmuştur. Osmanlı Devleti’nin dağılması durumunda Trakya’da yeni bir Türk Devleti kurma düşüncesine sahiptir.
İzmir Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti
Mondros Ateşkes Antlaşması’ndan sonra İzmir’in Yunanlara verileceği söylentileri üzerine, İzmirli yurtseverler tarafından İzmir’in Türklere ait olduğunu basın-yayın yoluyla dünya kamuoyuna duyurmak amacıyla kurulmuştur. Yunanların İzmir’i işgal etmeleri üzerine Redd-i İlhak Cemiyeti adını almıştır.
Doğu Anadolu Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti
İstanbul’da kurulan cemiyetin Erzurum ve Elazığ’da şubeleri açılmıştır. Amacı, Doğu Anadolu Bölgesi’nden yapılan göçü durdurmak, Ermenilerin aleyhte faaliyetlerini önlemek ve ileride bu bölgede kurulmak istenen Ermeni Devleti’ne engel olmaktır.
Trabzon Muhafaza-i Hukuk Cemiyeti
Trabzon ve çevresinde Pontus Rum Devleti’nin kurulmasını engellemek amacıyla kurulmuştur.
Kilikyalılar Cemiyeti
Kilikya (Çukurova)’da yaşayan Türkleri Fransız işgallerine ve Ermeni faaliyetlerine karşı örgütlemeyi amaçlamıştır.
Anadolu Kadınları Müdafaa-i Vatan Cemiyeti
Sivas’ta kurulan bu cemiyet aracılığıyla Türk kadını işgallere karşı mitingler düzenlemiş ve İtilaf Devletleri temsilcilerine protesto telgrafları göndermiştir.
Milli Karakol Cemiyeti
İstanbul’dan Anadolu’ya sevkiyat işlerini yürütmüştür.
Milli Kongre Cemiyeti
Türkler hakkında yapılmakta olan propagandalara karşı koymak ve Türk direnişinin haklılığını dünya kamuoyuna basın-yayın yoluyla duyurmayı amaçlamıştır. Diğer cemiyetlerden farklı olarak Türk direnişine bir bütün olarak yaklaşmıştır.
Genel Özellikleri
- Mondros Ateşkes Antlaşması’ndan sonra Türk topraklarının işgal edilmesine tepki olarak ortaya çıkmışlardır.
- İşgallere karşı Osmanlı yöneticilerinin sessiz kalması kurulmalarında etkili olmuştur.
- Hem işgal devletleriyle hem de azınlıklarla mücadele etmişlerdir.
- Bölgelerinde Türk nüfusunun çoğunlukta yaşadığını kanıtlamaya çalışmışlardır.
- Genel olarak basın—yayın yolu ile çalışmalarda bulunmuşlardır.
- Bölgesel amaçlı olarak ortaya çıkmışlardır.
- Sivas Kongresi’nde “Anadolu ve Rumeli Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti” adı altında birleştirilmişlerdir.