Mıknatıslar

Demir, nikel, kobalt gibi maddeleri çeken cisimler mıknatıs olarak adlandırılır. Doğal mıknatıs Fe₃O₄ bileşiğidir. Mıknatıslar yapay olarak da üretilmektedir. Mıknatıslar pusulalarda, elektrik motorlarında, televizyonlarda, bilgisayarlarda ve birçok yerde kullanılır.

Bir mıknatıs iple asıldığında şekildeki gibi dengede kalır. Kuzeye yakın ucuna kuzey kutbu (N), güneye doğru yönelen ucuna güney kutbu (S) denir.

Mıknatıslarda, aynı kutuplar birbirine iterken, zıt kutuplar birbirini çeker. Oluşan bu itme ve çekme kuvvetinin büyüklüğü kutup şiddetlerine, ortamın manyetik geçirgenliğine ve mıknatıslar arası uzaklığa bağlı olarak değişir. Mıknatısların iki kutbu da demir, nikel, kobalt gibi maddeleri çeker.

Manyetik Alan

Bir mıknatısın çevresinde oluşturduğu etki alanına manyetik alan denir. Manyetik alan vektörel bir büyüklüktür, ile gösterilir. Mıknatısın etrafında değişik noktalara pusula konulduğunda pusula iğnesi mıknatısın manyetik alan çizgilerine paralel dengede kalır.

Bir kâğıda demir tozları serpilip altına bir çubuk mıknatıs yerleştirildiğinde demir tozları şekildeki gibi dengede kalır.

Demir tozlarından esinlenerek mıknatısların etraflarındaki manyetik alan çizgileri şekildeki gibi çizilir.

Manyetik alan, bir mıknatısın çevresinde oluşturduğu etki alanıdır. Manyetik alan çizgileri mıknatısın N kutbundan S kutbuna doğrudur.