Bu Yazımızda 8. sınıf Fen Bilimleri dersi Mevsimlerin Oluşumu ders notu bulunmaktadır. Konuyu bitirdikten sonra 8. Sınıf Mevsimlerin Oluşumu Online Testler yazımızdaki testleri çözebilirsiniz.
Mevsimlerin Oluşumu Ders Notu
Bu bölümde mevsimlerin oluşum sebebini, Dünya’nın dönme ekseninin eğikliği ve Güneş etrafındaki dolanmasıyla ilişkilendirip bu harekete ait model oluşturacağız. Işığın birim yüzeye düşen enerji miktarının mevsimler üzerindeki etkisine değineceğiz. İklim ve hava olayları arasındaki farkı açıklayarak iklim biliminin (klimatoloji) bir bilim dalı olduğunu ve bu alanda çalışan uzmanlara “iklim bilimci (klimatolog)” adı verildiğini öğreneceğiz. Küresel iklim değişikliklerinin sebepleri ve olası sonuçlarını fark edeceğiz. Burada kök değerlerden “sorumluluk” değerini işleyeceğiz.
Günlük ve mevsimsel sıcaklık değişimlerinin sebebi, Dünya’nın günlük hareketi ve Güneş etrafında eksen eğikliğiyle dolanmasıdır.
Kuzey ve Güney kutup noktalarının Dünya’nın merkezinden geçerek birleştiren hayali çizgiye Dünya’nın dönme ekseni denir. Dünya’nın Güneş’in etrafında dolanırken bulunduğu elips yörüngesinden geçen düzleme Ekliptik (yörünge) düzlemi, Ekvator’dan geçen düzleme ise Ekvator düzlemi denir.
Ekvator düzlemi ile ekliptik düzlemi arasında 230 27ı (23 derece 27 dakika) lık bir açı vardır. Buna Dünya’nın eksen eğikliği denir.
Dünyamız kendi ekseni etrafında dönerek biryandan gece ve gündüzü oluşturmakta, bir yandan da günlük sıcaklık farklılıklarına sebep olmaktadır.
Diğer yandan Dünya’nın dönme ekseninin eğik olması ve bu eğiklikle Güneş’in etrafında dolanması her iki yarı kürede bir yıl boyunca farklı mevsimleri ve mevsimsel sıcaklık farklılıklarını meydana getirir.
Dünya’nın her bölgesi Güneş ışınlarını aynı açıyla almaz. Güneş ışığını dik alan bölgeler daha çok ısınır. Güneş ışığını eğik alan bölgeler daha az ısınır. Bu da Dünya’nın ekseninin eğik olmasından kaynaklanır.
Dünya, Güneş etrafında dolanırken elips şeklindeki yörüngesinden dolayı bazen Güneş’e yaklaşır, bazen de Güneş’ten uzaklaşır. Bu hareket sırasında Dünya’nın Kuzey ve Güney yarım kürelerinde gece ve gündüz süreleri sürekli değişir.
- 21 Haziran, Kuzey yarım kürede en uzun gündüz yaşanır.
- 21 Mart ve 23 Eylül ekinoks tarihleridir. Gece ve gündüz süreleri eşittir.
- 21 Aralık, Kuzey yarım kürede en uzun gece yaşanır.
