EDEBİ METİNLER

Edebi metinler; insanın duygu ve düşüncelerini, özlem ve dileklerini estetik ölçüler içinde anlatan ve okuyucuda güzellik duygusu yaratan dil ürünleridir. Özellikleri şunlardır:

Edebiyat dış dünyayı, insanı ve insana özgü özellikleri kurmaca yoluyla dile getirir.

Sanatçı dış dünyayı olduğu gibi değil; kendi bakış açısıyla, değiştirerek ve yorumlayarak anlatır.

Dil gündelik kullanımının dışında, mecaz ve çağrışımlara açık bir şekilde kullanılır.

* Edebi metin farklı okumalara açıktır. Okuyanın eğitim düzeyi, geçmiş yaşamı, kültürel altyapısı metni anlamlandırmasında etkilidir.

Öğretici metinlerle edebi metinlerin farkı aşağıda belirtilmiştir.

Öğretici Metin

• Okuru bilgilendirir.
• Bilimsel ve somut gerçekler yer alır.
• Dil, çoğunlukla mecaz ve sanatlı anlatımdan uzak, yalın ve açık bir dildir.
• Bu tarz metinlerde anlam okuyucuya, zaman ve mekâna göre değişmez, öğretici metinler yoruma açık değildir.
• Dil göndergesel işleviyle kullanılır. Amaç bir nesneyi, bir kavramı, bir olayı açıklamak, anlatmak, bir haberi bildirmek, okuyucuyu uyarmak, harekete geçirmektir.

Edebi Metin

• Okurun duygu dünyasına seslenir.
• Gerçekten yola çıksa da kurmaca esasına dayanır.
• Mecaz ve çağrıştırmalara, farklı okumalara açık bir dil kullanılır.
• Anlam okurdan okura değişebilir. Hatta aynı okur aynı sanatsal metinden farklı zamanlarda farklı anlamlara ulaşabilir.
• Dil şiirsel (sanatsal) işleviyle kullanılır. Okurda estetik bir zevk yaratma amaçlanır.

Konunun devamında alttaki konu başlıkları yer almaktadır.

Sanatsal Metinlerle Öğretici Metinleri Karşılaştırma

Olay Çevresinde Gelişen Metinler

Anlatım Teknikleri ve Özellikleri