METALİK BAĞ

Periyodik sistemde, bor (B), silisyum (Si), germanyum (Ge), antimon (Sb) ve polonyum (Po) elementlerinin sol tarafında kalan bütün elementler, hidrojen (H) dışında metaldir. Metal atomları arasında metal bağı vardır. Metalik bağın en önemli özelliği metale elektriksel iletkenlik kazandırmasıdır.

Metal Bağının Oluşması için,

1. Element düşük iyonlaşma enerjisine sahip olmalıdır.

2. Boş bulunan değerlik katman sayısı değerlik elektronları sayısından çok fazla olmalıdır.

METALİK BAĞIN OLUŞUMU (ELEKTRON DENİZİ)

Negatif yüklü elektronların oluşturduğu elektron denizi, metal iyonlarını bir arada tutar. Pozitif (+) ve negatif (-) yükler birbirine eşittir.

Elektron denizi ile pozitif metal iyonları arasındaki elektrostatik çekim kuvvetlerine metalik bağ denir.

* Periyodik cetvelde aynı grupta yukarıdan aşağıya doğru atom çapı arttığı için metalik bağı zayıflar, erime ve kaynama noktası azalır.

* Aynı periyotta soldan sağa doğru atom çapı azaldığı için metalik bağ kuvveti artar, erime ve kaynama noktası artar.

Metalik Bağın Metallere Kazandırdığı Fiziksel Özellikler

* Isı ve elektrik iletkenliği
* Parlaklık
* Tel levha hâline gelebilme

Çözümlü Örnek Sorular

Soru 1:
Metalik bağ nasıl tanımlanır?
A) İki metal arasında elektronların ortaklaşa kullanılmasıyla
B) Metal atomlarının serbest elektronlarca bir arada tutulmasıyla
C) İki ametal atomu arasında elektron alışverişiyle
D) Metal ve ametal atomları arasında oluşan bağ

Çözüm:
Metalik bağ, metal atomlarının serbest elektronlar (elektron denizi) tarafından bir arada tutulması ile oluşur. Bu bağ, metal atomlarının pozitif iyonları ve serbest dolaşan elektronları arasındaki çekim kuvveti sayesinde meydana gelir.
Sonuç: B) Metal atomlarının serbest elektronlarca bir arada tutulmasıyla

Soru 2:
Aşağıdaki özelliklerden hangisi metalik bağa bağlıdır?
A) Elektrik iletkenliği
B) Elektron alışverişi
C) Suda çözünme
D) Düşük kaynama noktası

Çözüm:
Metalik bağ, metal atomları arasında serbest elektronların bulunmasını sağlar. Bu serbest elektronlar, metallerin elektrik ve ısıyı iyi iletmesinde rol oynar.
Sonuç: A) Elektrik iletkenliği

Soru 3:
Aşağıdaki maddelerden hangisi metalik bağ içerir?
A) NaCl
B) O₂
C) Fe
D) H₂O

Çözüm:
Fe (demir), metalik bağa sahip bir elementtir. Metal atomları arasında serbest elektronlar bulunur ve bu bağ sayesinde metal atomları bir arada tutulur.
Sonuç: C) Fe

Soru 4:
Metalik bağ ile ilgili aşağıdakilerden hangisi doğrudur?
A) Yalnızca ametaller arasında oluşur.
B) İki metal atomunun elektron alışverişi yapmasıyla oluşur.
C) Serbest dolaşan elektronlar metal atomlarını bir arada tutar.
D) Metalik bağa sahip maddeler suda çözünür.

Çözüm:
Metalik bağ, serbest dolaşan elektronların pozitif metal iyonlarını bir arada tutmasıyla oluşur. Bu yapı, metallere elektriksel iletkenlik ve esneklik gibi özellikler kazandırır.
Sonuç: C) Serbest dolaşan elektronlar metal atomlarını bir arada tutar.

Soru 5:
Aşağıdaki özelliklerden hangisi metalik bağın bir sonucu değildir?
A) Metallerin parlak görünmesi
B) Metallerin kırılgan olması
C) Metallerin elektrik iletkenliği
D) Metallerin dövülebilir ve işlenebilir olması

Çözüm:
Metaller genellikle esnek ve dövülebilir olurlar, bu da metalik bağın bir sonucudur. Ancak kırılganlık, metalik bağa sahip maddelerde yaygın olmayan bir özelliktir.
Sonuç: B) Metallerin kırılgan olması