Meltem Rüzgarları 9.Sınıf Coğrafya
Gece ile gündüz arasındaki ısınma ve basınç farkları sonucunda oluşan, gün içinde zıt yönde esen rüzgarlardır. Basınç farkı az olduğundan hafif hafif esen rüzgarlardır. Özellikle yaz aylarında, kuvvetli rüzgarların oluşmadığı zamanlarda eserler.
Kara ve Deniz Meltemi
Gece, karalar denizlere göre daha çabuk soğur. Bu nedenle karalarda yüksek basınç alanı oluşurken, denizlerde alçak basınç alanı oluşur. Bu nedenle rüzgar gece karadan denize doğru eser. Bu tür rüzgarlara da kara meltemi denir. Gündüz, karalar daha sıcak olduğundan karalar üzerinde alçak basınç, denizler daha serin olduğundan denizler üzerinde yüksek basınç alanı oluşur. Bu nedenle rüzgar gündüz denizden karaya doğru eser. Bu rüzgarlara deniz meltemi denir.
Dağ ve Vadi Meltemi
Gece hava yoğunluğu az olan yüksek dağlık yerler hızla soğuduğundan, bu yerlerdeki basınç değeri ova ve vadilere göre daha fazladır. Bu nedenle gece rüzgar, yüksek yerlerden ova ve vadilere doğru eser. Bu tür rüzgarlara da dağ meltemi denir. Vadilerde ve ovalarda hava yoğunluğu fazla olduğundan bu türlü yerler, gündüz hava yoğunluğu daha az olan yüksek yerlere göre daha geç ısınmaktadır. Bu durum, gündüz rüzgarın vadi ve ovalardan yüksek dağlara doğru esmesine neden olur. Bu tür rüzgarlara vadi meltemi denir.
Meltem Rüzgarlarının Örnekleri
Meltem rüzgarları, dünyanın farklı bölgelerinde etkili olur.
- Batı Avrupa’da: Fransa, İngiltere, Almanya, İspanya gibi ülkelerde etkili olur.
- Kuzey Amerika’da: Kanada, ABD gibi ülkelerde etkili olur.
- Asya’da: Japonya, Çin gibi ülkelerde etkili olur.
Türkiye’de ise, Marmara, Karadeniz, Ege ve Akdeniz kıyılarında meltem rüzgarları etkili olur.