Mekkeli Müşriklerle Müslümanların İlk Savaşları

Bedir Savaşı (624)

• Müslümanların kazandığı ilk askeri zaferdir ve Mekkeliler, Şam ticaret yolunun güvenliğini kaybetmişlerdir.
• Cihat, ganimet, esirlik gibi konular açıklığa kavuşmuştur. İslam Savaş hukukunun temelleri atılmıştır.
• İslamiyet’in yayılmasını hızlandırmıştır.
• Bedir Savaşı’nda ele geçirilen esirler; Fidye ödemek, Müslüman olmak veya okuma yazma bilen esirler içinden on Müslümana okuma — yazma öğretmek gibi koşullarla özgür kalmaları sağlanmıştır.
• Ele geçirilen ganimetler; beşe ayrılmış, 1/5 i devlet adına ayrılırken 4/5 ü savaşanlar arasında paylaşılmıştır. İslam Devleti’nin ilk maliye sistemi oluşmaya başlamıştır.

Uhud Savaşı (625)

Mekkelilerin, Bedir’in intikamını almak ve Şam ticaret yolunun güvenliğini sağlamak amacıyla Müslümanlarla yaptıkları savaştır.

Uhud Savaşı öncesi sahabe ile Hz. Muhammed istişare — teati (fikir alış verişi) yapmış ve sahabenin isteği üzerine meydan savaşı yapılmıştır. Meydan Savaşı yapabilecek bir güce ulaşılamadığı düşüncesiyle Hz. Muhammed Savunma Savaşı’ndan yana olmuş; savaşta okçulara “ne olursa olsun” yerlerinden ayrılmama emrini vermiştir. Orduları sevk ve idare kabiliyeti ile savaşın gidişatını şekillendirmek isteyen Hz. Muhammed’in bu isteklerine uyulmaması sonucu 70 sahabe şehit düşmüştür. Müslümanların, “Hz. Muhammed ne buyruk verirse haklıdır.“ anlayışı ile Peygamber’e güven ve itaat konusundaki duyguları pekiştirmiştir.

Hendek Savaşı (627)

• Mekkelilerin Müslümanları yok etme düşüncesiyle Müslümanlarla yaptıkları savaştır.
• Salman-î Fârisî’nin teklifiyle Medine etrafına kazılan hendekleri gören Mekkeliler bir şey yapamamışlardır.
• Bu savaş Mekkelilerin son hücumu, Medinelilerin de son savunma savaşıdır.
• İslamiyet’in yayılması hızlanmıştır. Arap Yarımadası’nda Mekke ve Medine etrafındaki Arap kabilelerinin İslamlaşma süreçleri hızlanmıştır.

Hudeybiye Barışı (628)

• Hz. Muhammed ve Mekkeli Müslümanların Mekke’yi ziyaret isteklerine karşı Mekkeli Müşriklerin olumsuz tutumları ve Hz. Muhammed’in gönderdiği elçinin Müşrikler tarafından rehin alınması üzerine Hz. Muhammed’in, Mekke’ye ordularıyla yürüyeceği beyanı sonucu Müşriklerin isteği ile Müslümanlarla Müşrikler arasında yapılan antlaşmadır.
• Her iki taraf on yıl savaşmayacaklardı.
• Arap kabilelerinden isteyenler Müslümanların, isteyenler Müşriklerin safına geçebilecek, fakat desteklenmeyeceklerdi.
• Reşit olmadan İslamiyet’i seçen Mekkeliler Medine’ye alınmayacaklar; Medine’den geri dönmek isteyenlere Medine İslâm Devleti karışmayacaktı.
• Hiç kimsenin canına ve malına zarar verilmeyecek, himayeleri altındaki kabilelere askeri yardım yapılmayacaktı.
• Müslümanlar o yıl değil de bir yıl sonra Kâbe’yi ziyaret edeceklerdi. Medinelilerin Haccı esnasında Mekkeliler şehri üç gün boşaltacaklardı.

Önemi

• İslâm Devleti’nin Mekkeliler tarafından tanındığı ilk siyasi ve resmi belgedir.
• Amr bin el —As, Halid b. Velid gibi komutanlar Müslüman olmuşlardır.
• Müslümanlar güney sınırlarını güvence altına almışlardır.
• Müslümanların askeri başarılarının siyasi başarısı belgesidir.

Strateji: “Reşit olmadan Müslüman olan Mekkeliler Medine’ye alınmayacaklardır.” maddesi ilk başta Müslümanların aleyhine görünse de sonraları Mekke — Medine arasında Müslümanlar lehinde bir güç oluşmuştur.

Hz. Muhammed Tebük Seferi sonunda Mekke’ye gelerek Veda Hutbesi’ni okumuş ve Haccı’nı gerçekleştirmiştir. Medine’ye dönüşünde hastalanmış ve 8 Haziran 632’de vefat etmiştir. Medine’deki Mescid-i Nebevi yanındaki Ravza-i Mutahhara’ya defnedilmiştir.