Mayoz bölünme, üreme hücrelerinde (sperm ve yumurta hücrelerinde) görülen özel bir hücre bölünme şeklidir. Bu bölünme, kromozom sayısını yarıya indirerek çeşitliliği sağlar ve yeni bireylerde türün kromozom sayısının sabit kalmasını garanti eder. Mayoz bölünme, iki ana aşamada gerçekleşir: Mayoz I ve Mayoz II. Bu aşamalar toplamda dört farklı evreden oluşur: Profaz, Metafaz, Anafaz ve Telofaz. Mayoz bölünme sonunda, genetik olarak birbirinden farklı dört hücre oluşur. Bu hücreler, kromozom sayısının yarıya indirildiği ve genetik çeşitliliğin sağlandığı üreme hücreleridir.

7. Sınıf Mayoz Bölünme Testleri

7. Sınıf Mayoz Bölünme Nedir Evreleri Nelerdir Ders Notu

Üreme ana hücrelerinden üreme hücrelerinin oluşmasını sağlayan hücre bölünmesine mayoz denir.

Not: Üreme hücreleri: yumurta, sperm, polendir.

Mayoz başlamadan önce hazırlık evresi ile hücre bölünmeye hazır hale gelir. Bir hücrede biri anneden, diğeri babadan gelen kromozom çiftine homolog kromozom denir. Mayozun birinci bölümünde homolog kromozomlar arasında gen alış verisi olur. Bu olaya parça değişimi denir.

Parça değişimi, mayoz sonucunda oluşan yavru hücrelerin birbirinden farklı genetik yapıda olmasını sağlar. Bu bölümün sonunda parça değişimi görülen bu kromozomların ayrı kutuplara çekilmesiyle kromozom sayısı yarıya inmiş iki hücre oluşur. Mayozun ikinci bölümünün başında yeniden bir hazırlık evresi yaşanmaz. Bu bölümde, genetik yapısı bir birinden farklı toplam dört hücre meydana gelir.

Not: Mayozun birinci bölümünde homolog kromozomlar arasında gen alış verişi olur. Bu olay mayoz 1 ‘in çekirdek bölünmesinin ilk evresinde gerçekleşir. HOMOLOG kromozom kavramı ve PARÇA DEĞİŞİMİ (GEN ALIŞVERİŞİ) kavramları sadece mayoz bölünmeye ait kavramlardır. Mitoz bölünmede bu kavramlar asla kullanılmaz.

Mayoz Bölünme Evreleri:

Mayoz 1 Bölünmesi

1. Hazırlık evresi

Mayoz I Bölünmesi

• Çekirdek bölünmesi
• Sitoplazma bölünmesi

Sonuçta iki hücre oluşur.

Mayoz II Bölünmesi

1. Çekirdek bölünmesi
2. Sitoplazma bölünmesi

Sonuçta 4 hücre oluşur.

Mitoz Bölünme Konu Anlatımı

ÖRNEK: Mayozun canlılar için önemi hangi seçenekte en iyi şekilde açıklanmıştır?

A) Yaraların onarımı sağlamak.
B) Büyüme ve gelişmeyi sağlamak.
C) Anne karnındaki embriyodan bebek oluşumunu sağlamak.
D) Üreme hücreleri oluşturarak neslin devamını sağlamak.

Yanıt D’dir.

ÖRNEK:

İnsanda mayoz sonucunda oluşan hücrelerde kromozom sayısı yarıya iner. Bu durumun sebebi aşağıdakilerden hangisidir?

A) Büyümeyi sağlamak
B) Kromozaom sayısının tür içinde sabit kalmasını sağlamak.
C) Yaraları onarmak.
D) Kromozom sayısını azaltmak

Yanıt B’dir.

Yukarıda bir hücrenin mayoz bölünme evreleri verilmiştir. Buna göre aşağıda verilen bilgilerden hangisi yanlıştır?

A) Mayoz bölünme sonucunda kromozom sayısı yarıya iner.
B) Mayoz bölünme sonucu kalıtsal çeşitlilik sağlanır.
C) Mayoz bölünme sonucu dört hücre oluşur.
D) Mayoz II bölünmesi sırasında parça değişimi olmuştur.

Yanıt D’dir.