Masal Çeşitleri konu anlatımı ders notu 9.sınıf edebiyat

Kalıp İfadeler
- Masalın olaylarına geçilmeden önce anlatıcının dinleyicilerini masala hazırlamak için söylediği kalıp sözlere "formel" adı verilir.
- Masalların başında, ortasında ve sonunda belirli görevler için kullanılır.
Başlangıç (Giriş) Formelleri
"Bir varmış, bir yokmuş, Allah'tan başka kimse yokmuş, bir varmış."
“Evvel zaman içinde bir varmış."
"Vakti zamanında bir varmış."
"Bir varmış, bir yokmuş, evvel zaman içinde bir varmış."
"Evvel zaman içinde, kalbur saman içinde; develer tellal iken, pireler berber lken; ben babamın beşiğini tıngır mıngır sallar iken... varmış."
Bağlayış (Geçiş) Formelleri
"Biz haberi verelim ...dan."
"Size haberi nereden verelim? Padişahın üç kızı var..."
"Eve gelince ne görsün, ev silinmiş süpürülmüş."
"Padişah bakar ki orada bir kadın hizmet ediyor, tıpkı kendi karısı."
"Uzatmayalım kameti/ Kopartırız kıyameti"
"Hikâyeler geç kavuşur / Üstatlar tez kavuşur"
"Az gider, uz gelir..."
"Az gitmişler, uz gitmişler..."
"Aradan az zaman, zor zaman geçer."
Benzer Durumlarda Kullanılan Formeller
"İn misin, cin misin?
Ne inim, ne cinim; senin gibi insanoğluyum."

"Ben mi güzel, o mu güzel?
Gönül kimi severse 0 güzel."

Bitiş Formelleri
"Yiyip içip keyiflerine bakarlar."
"Onlar yedi, içti, dünyadan göçtü; siz de yiyin için, dünyada safa sürün."
"Onlar burada kavuşurlar, murat alıp murat verirler."
"Onlar orada cefada, biz burada safada..."
"Düğün kurulup kırk gün, kırk gece düğün yapılıp muratlarına ererler."
"Başınız kırk satır mı, yoksa kırk satır mı ister?
"Kırk katır düşmanın başına olsun, kırk katır isterim ki binip memleketime gideyim."
"İyilik yap, denize at; balık bilmezse Hâlik bilir."
"Bu hikâye burada tamam oldu."
"Gökten üç elma düştü: Biri söyleyene, biri dinleyene, biri de bana."
"Onlar orada safa sürsünler, ben de bıraktım geldim."