Serbest elektronların, iyonların, fotonların (ışık taneciklerinin) ve nötr gaz moleküllerinin karışımından oluşan bulutlar plazma olarak adlandırılır. Ancak bu şekildeki her tanecik karışımı plazma olmayabilir. Plazma olması için serbest elektronların ve iyonların birim hacimdeki sayısının yani yüklü tanecik yoğunluğunun belli bir değerden aşağı olmaması gerekir.

Plazmalar aslında gazdır fakat özellikleri bildiğimiz gazlarınkinden çok farklı olduğu için bu durum maddenin dördüncü hali olarak kabul edilir. Plazmanın en belirgin özellikleri  şöyle sıralanabilir.

1. Kütlesinin çoğunluğunu serbest yüklü parçacıklar oluşturmasına karşın plazmalar dışarıya karşı yüksüzmüş gibi davranır. Çünkü plazma içindeki eksi işaretli yüklerin miktarı, artı işaretli yüklerin miktarına eşittir. Bu özellikler sebebiyle plazmalar opaktır yani ışığı geçirmez, dağıtır.

2. Plazmalar, yüklü parçacıklardan oluştukları için elektrik ve manyetik alanlardan etkilenir.

3. Yapılarındaki yoğun serbest yüklü parçacıklar nedeniyle plazmalar iyi bir ısı ve elektrik iletkenidir. Plazmalar, metaller içinde en iyi iletken olarak bilinen gümüşün iletkenliğinin 102 katından bile büyük bir iletkenliğe sahiptir.

4. Plazmalar bulundukları kabı doldurmadan bulut şeklinde kümelenebilir. Oysa gazlar kabı tümüyle doldururlar.

5. Plazma ortamında gerçekleşen kimyasal tepkimeler, olağan gaz ortamında gerçekleşen kimyasal tepkimelerden çok daha hızlıdır.

6. Bir plazmanın herhangi bir yerinde bir değişiklik oluşturulursa bu değişiklik plazma içinde her yöne ışık hızıyla yayılır. Oysa bir gaz kütlesinin içinde oluşturulan değişiklik her yöne ancak ses hızıyla yayılır.

Plazma örnekleri konusu için tıklayın.

Maddenin Plazma Hali konu anlatımı Videoları

Maddenin Plazma Hali Tonguç Akademi

Maddenin Plazma Hali Dr. Uygar Kanlı

Plazmanın özellikleri;
İyonize olmuş gazdır.
Pozitif ve negatif yüklerden oluştuğu halde elektriksel olarak nötrdür.
Elektrik ve manyetik alandan etkilenirler.
Elektriği ve ısıyı iyi iletirler.
Kimyasal etkileşimleri çok hızlıdır.
Evrenin %99 u maddenin plazma halinden oluşur.
Yüksek sıcaklık ve enerji yoğunluğuna sahiptir.

Maddenin plazma halinde bulunduğu durumlar yıldızlar, güneş, yıldızlar ve gezegenler arasındaki ortam, mum alevi, yıldırım, kutup ışıkları, neon lambaları, florasan lamba ve plazma topudur. Bunlardan Güneş sıcak plazma diğerleri soğuk plazma olarak adlandırılır. Maddenin plazma halinden sanayide faydalanılır. Plazma teknolojisinden faydalanarak televizyonlar, bilgisiyar ekranları yapılmaktadır.