MADDENİN ÖLÇÜLEBİLİR ÖZELLİKLERİ
Maddenin ölçülebilir özellikleri kütle ve hacimdir.
Isı, ışık, gölge ve sesin kütlesi ve hacmi yoktur. Bundan dolayı madde değil enerjidirler.
KÜTLE
Cisimleri meydana getiren madde miktarına kütle denir.
“m” harfi ile gösterilir.
Eşit kollu terazi veya dijital terazi ile ölçülür.
Kütle ölçü birimi kilogram veya gramdır.
HACİM
Maddelerin uzayda kapladıkları yere hacim denir.
“V” harfi ile gösterilir.
Dereceli silindir ile ölçülür.
Hacim ölçü birimi litre veya mililitredir.
KÜTLE NASIL ÖLÇÜLÜR?
1.Yöntem: Ölçülecek cisim elektronik terazinin üzerine konur. Ekrandaki sayı 0 maddenin kütlesidir.
2. Yöntem: Eşit kollu terazide ise ölçmek istenilen cisim bir kefeye, kütlesi daha önceden bilinen madde diğer kefeye konur. Bilinen kütleler eklenip
çıkartılarak terazinin kefelerinin dengede olması sağlanmaya çalışılır.
HACİM NASIL ÖLÇÜLÜR?
Sıvıların Hacmi: Sıvılar konuldukları kabın şeklini alırlar. Bunun için konulduğu dereceli silindirdeki sıvı seviyesinin sayısal değeri hacme eşittir.
Katıların Hacmi: Şekilleri düzgün olmayan katıların hacimlerinin hesaplanmasında sıvılardan yararlanılır. Hacmi hesaplamak istenen katı madde, içerisinde su bulunan dereceli silindire atılır. Sıvı seviyesindeki artış miktarı, katı maddenin hacmine eşittir.
Net Kütle = Brüt Kütle — Dara
Boş kabın kütlesine dara denir.
Kap ile maddenin beraber ölçülmesi ile elde edilen kütleye brüt kütle denir.
Sadece kabın içindeki maddenin miktarı na net kütle denir.
Etkinlik:
Net kütle ile dara toplandığında …………………………. kütle bulunur.
Aynı hacimdeki maddelerin kütlesinin farklı olmasının sebebi maddelerin ………………….. farklı olmasıdır.
Kütle ve hacim maddenin …………………………. özellikleridir.
Cisimleri meydana getiren madde miktarına ………….. denir.
Kütle ölçüm birimleri ……………………. ve ………… ‘dır.
Sıvıların hacmini ölçmek için …………………………. kullanılır.