Kuvvet ve hareket, cisimlerin durumlarını değiştiren etkenlerdir ve Newton’un hareket yasaları ile açıklanır. Bir cisme etki eden kuvvet, cismin hızlanmasına, yavaşlamasına veya yön değiştirmesine yol açabilir. Kuvvetin büyüklüğü, cismin kütlesi ve hareketi arasındaki ilişki, dinamik ve kinetik olayları anlamamıza yardımcı olur. Cisimler üzerindeki kuvvetlerin dengesi, ivme, yer değiştirme ve sürtünme gibi kavramlar, günlük yaşamda ve teknolojide birçok uygulamanın temelini oluşturur.

11. Sınıf Kuvvet ve Hareket Konu Anlatımları

Vektörler

Bağıl Hareket

Newton’ın Hareket Yasaları

Bir Boyutta Sabit İvmeli Hareket

İki Boyutta Hareket

Enerji ve Hareket

İtme ve Çizgisel Momentum

Tork

Denge ve Denge Şartları

Basit Makineler

Çözümlü Örnek Test Soruları

Soru 1:
10 N’lik bir kuvvet, kütlesi 2 kg olan bir cisme etki ettiğinde, cisim kaç m/s² ivme kazanır?
A) 2
B) 5
C) 10
D) 20

Çözüm:
İvme, kuvvetin kütleye oranı ile bulunur: a = F / m = 10 N / 2 kg = 5 m/s². Doğru cevap: B

Soru 2:
Bir cisim, sabit hızla hareket ediyorsa, bu durumda cisme etki eden net kuvvet aşağıdakilerden hangisidir?
A) Sıfır
B) Sabit
C) Artan
D) Azalan

Çözüm:
Sabit hızda hareket eden bir cisme etki eden net kuvvet sıfırdır. Doğru cevap: A

Soru 3:
Bir cisme aynı anda hem 8 N doğuya hem de 6 N kuzeye doğru kuvvet uygulanırsa, net kuvvetin büyüklüğü kaç N olur?
A) 10
B) 14
C) 2
D) 5

Çözüm:
Net kuvvet, iki kuvvetin birleşkesi ile bulunur: √(8² + 6²) = √(64 + 36) = √100 = 10 N. Doğru cevap: A

Soru 4:
Newton’un 3. yasasına göre, her etki tepkiyi doğurur. Bu durumda bir cisme etki eden kuvvete karşı oluşan tepki kuvveti aşağıdakilerden hangisidir?
A) Aynı yönde ve eşit
B) Zıt yönde ve eşit
C) Aynı yönde ve daha büyük
D) Zıt yönde ve daha küçük

Çözüm:
Etki-tepki kuvvetleri eşit büyüklükte olup zıt yöndedir. Doğru cevap: B

Soru 5:
Düz bir yolda sürtünmesiz hareket eden 5 kg kütleli bir cisim, 3 m/s² ivme kazanmak için hangi büyüklükte bir kuvvete ihtiyaç duyar?
A) 10 N
B) 15 N
C) 20 N
D) 25 N

Çözüm:
Kuvvet, F = m * a ile bulunur: F = 5 kg * 3 m/s² = 15 N. Doğru cevap: B

Soru 6:
Bir cisim, sabit bir kuvvet etkisinde hızlanıyorsa, cisme etki eden kuvvet ve hareket arasındaki ilişki nasıl açıklanır?
A) Kuvvet azaldıkça hızlanır
B) Kuvvet arttıkça hızlanır
C) Kuvvet değişmez ve hızlanır
D) Kuvvet yön değiştirir

Çözüm:
Sabit bir kuvvetin etkisinde hareket eden cisim, sabit ivme ile hızlanır. Doğru cevap: C

Soru 7:
Bir cisim eğik bir yüzeyde yukarı doğru hareket ederken kinetik enerji kaybediyorsa, bu durum hangi kuvvetin etkisiyle açıklanır?
A) Kinetik kuvvet
B) Sürtünme kuvveti
C) Yer çekimi kuvveti
D) Tepki kuvveti

Çözüm:
Cisim eğik yüzeyde kinetik enerji kaybediyorsa, sürtünme kuvveti etkisi altındadır. Doğru cevap: B

Soru 8:
Duran bir cisim, 20 N’lik bir kuvvetle 4 saniye süreyle itildiğinde, hareket yönünde kaç m/s hız kazanır? (Cismin kütlesi 5 kg)
A) 4
B) 8
C) 12
D) 16

Çözüm:
İvme: a = F / m = 20 N / 5 kg = 4 m/s². Hız: v = a * t = 4 m/s² * 4 s = 16 m/s. Doğru cevap: D

Soru 9:
Bir otomobil, başlangıçta durgun halde iken 4 saniye boyunca 5 m/s²’lik bir ivmeyle hızlanarak hareket etmeye başlıyor. Otomobilin bu süre sonunda ulaştığı hızı ve aldığı toplam yolu hesaplayınız. Bu hareketin sonucunda otomobilin hızındaki artış ve katettiği mesafenin nasıl belirlendiğini açıklayınız.
A) Hızı 10 m/s, yol 20 m
B) Hızı 20 m/s, yol 40 m
C) Hızı 20 m/s, yol 80 m
D) Hızı 10 m/s, yol 40 m

Çözüm:
İvme etkisiyle hareket eden bir cismin hızı v = a * t formülüyle, aldığı yol ise x = 0.5 * a * t² formülüyle bulunur. Hız: v = 5 m/s² * 4 s = 20 m/s, Yol: x = 0.5 * 5 m/s² * (4 s)² = 40 m. Doğru cevap: B

Soru 10:
Kütlesi 3 kg olan bir cisim yatay bir yüzeyde 9 N’lik bir kuvvetin etkisiyle hareket etmektedir. Eğer yüzeydeki sürtünme kuvveti 3 N ise, net kuvvet ve cismin ivmesini hesaplayınız. Bu durumda, cisim üzerinde etkili olan kuvvetlerin dengelenip dengelenmediğini değerlendiriniz.
A) Net kuvvet 6 N, ivme 2 m/s²
B) Net kuvvet 12 N, ivme 3 m/s²
C) Net kuvvet 6 N, ivme 3 m/s²
D) Net kuvvet 9 N, ivme 2 m/s²

Çözüm:
Net kuvvet: F_net = 9 N – 3 N = 6 N. İvme: a = F_net / m = 6 N / 3 kg = 2 m/s². Kuvvetler dengelenmediği için cisim ivme kazanır. Doğru cevap: A

Soru 11:
Bir çocuk, 50 N’lik bir kuvvetle yatay bir yüzeyde duran bir kutuyu çekmeye çalışıyor. Eğer kutu yüzeyde 10 N’lik bir sürtünme kuvvetine maruz kalıyorsa, kutuya etki eden net kuvveti ve bu kuvvetin kutunun hareketi üzerindeki etkisini açıklayınız. Net kuvvetin sıfır olmaması halinde, kutunun hızındaki değişim nasıl olur?
A) Net kuvvet 60 N, hız artar
B) Net kuvvet 40 N, hız artar
C) Net kuvvet 10 N, hız sabit
D) Net kuvvet 0 N, hız sabit

Çözüm:
Net kuvvet: F_net = 50 N – 10 N = 40 N. Net kuvvet sıfır olmadığı için hızda bir artış gözlemlenir. Doğru cevap: B