Osmanlı hükümeti işgaller karşısında hiçbir şey yapamamıştı. Bunun üzerine halk silahla karşı koymaya başlayarak haklarını kendi gücüyle koruyacağını ortaya koymuştur. İşgallere karşı örgütlenen milis direniş güçlerine Kuvayı Milliye denir.
Kuvayı Milliye Oluşma Nedenleri
- İzmir’in işgali ile ortaya çıkması (15 Mayıs 1919),
- Anadolu’nun işgal edilmesi,
- Mondrosun imzalanması ve Mondros gereğince Türk ordusunun terhis edilmiş olması,
- Osmanlı Hükümeti’nin Türk halkının can ve mal güvenliğini koruyamaz hale gelmesi,
- Azınlıkların faaliyetlerinin engellenmemesi,
- İtilaf devletlerinin Mondros hükümlerini tek taraflı olarak uygulamaları, sonucu Kuvayı Milliye ilk kez Batı Anadolu’da görülmüştür ve Güney cephesinde Fransız ve Ermenilere karşı mücadele etmişlerdir (Urfa – Antep – Maraş).
Kuvayı Milliye Özellikleri
- Bölgesel nitelikli olup askeri disipline tâbi değildirler.
- ihtiyaçlarını halktan karşılamışlar ve düşman işgaline karşı gerilla şeklinde savaşmışlardır.
- Düşman ilerleyişini engellemiş, fakat durduramamışlardır.
- Düzenli ordunun kurulmasına zaman kazandırmışlardır.
- Milli bilincin oluşmasına ortam hazırlamışlardır.
- TBMM’ne karşı yapılan ayaklanmaları bastırmışlar, TBMM’nin kurulmasında ve otoritesinin yerleşmesinde etkili olmuşlardır.
- Rum ve Ermeni çetelerine zarar vermişlerdir.
Kuva-yi Milliye, düzenli Türk ordusunun kurulmasıyla sona ermiştir. Özellikle 1920 yılında, Batı Cephesi Komutanı İsmet İnönü’nün öncülüğünde düzenli ordunun kurulmasıyla birlikte, Kuva-yi Milliye birlikleri bu yeni orduya katılmıştır. Bu gelişme, Kurtuluş Savaşı’nın daha organize bir şekilde yürütülmesine ve zaferle sonuçlanmasına zemin hazırlamıştır.