KÜTLE ÇEKİM KUVVETİ
Bütün cisimler, sahip oldukları kütleden dolayı diğer cisimleri kendilerine doğru çeker. Bu kuvvet kütle çekim kuvveti olarak adlandırılır. Kütle çekim kuvveti cisimlerin kütlesinin büyüklüğüne ve aralarındaki mesafeye bağlıdır. Küçük kütleli bir cismin etrafındaki cisimlere uyguladığı çekim kuvveti hissedilemeyecek kadar küçük olur. Fakat gezegenler gibi büyük kütleli cisimlerin etrafındaki nesnelere uyguladığı kütle çekim kuvveti büyük olur.
Denizlerde meydana gelen gelgit olayı Dünya ile Ay arasındaki çekim kuvvetinin etkisiyle meydana gelir. Diğer gök cisimleri de kütle çekim kuvvetine sahiptir. Bu sayede astronotlar Ay’da yürüyebilmiş, robotik sondalar Mars yüzeyinde gezinerek araştırma yapabilmiştir.
Dünya’nın, üzerindeki varlıklara uyguladığı kütle çekim kuvvetine yer çekimi kuvveti denir. Yer çekimi, cisimleri daima Dünya’nın merkezine doğru çeker. Bu nedenle yer çekiminin yönü Dünya’nın merkezine doğrudur.
Atmosfer, okyanuslar, göller, nehirler ve Dünya üzerine bağlı olmayan diğer her şey yer çekimi sayesinde uzaya fırlamadan Dünya üzerinde kalabilir. Yer çekiminin cisimlere etki edebilmesi için cisimlerin Dünya yüzeyine dokunmasına gerek yoktur. Bu sebeple yer çekimi kuvveti, temas gerektirmeyen bir kuvvettir.
Örnek Soru:
Öğretmen: Dünya üzerinde çok güç kaldırabileceğimiz bir cismi Ay’da kolayca kaldırabiliriz. Bunun nedeni nedir?
Melike: Cismin Ay’daki kütlesinin, Dünyadaki kütlesinden az olmasıdır.
Ceyhun: Ay’daki çekim kuvvetinin, Dünya’daki çekim kuvvetinden az olmasıdır.
Serpil: Cismin Ay’daki kütlesinin, Dünya’daki kütlesinden fazla olmasıdır.
Beyhan: Ay’daki çekim kuvvetinin, Dünya’daki çekim kuvvetinden fazla olmasıdır.
Öğretmenin sorduğu soruya hangi öğrencinin verdiği cevap doğrudur?
A) Melike B) Ceyhun C) Serpil D) Beyhan