Osmanlı Beyliği’nin Kuruluş Dönemi Gelişmeleri 10. Sınıf Tarih
Osmanlı Beyliği’nin Kuruluş Süreci
Osmanlı Devleti’nin Kısa Sürede Büyüme Nedenleri
- « Bizans sınırında kurulan bir uç beyliği olması (coğrafi konumu)
- * Güçlü bir merkeziyetçi yönetim anlayışının benimsenmesi ve yetenekli padişahlar ile devlet adamlarınca idare edilmesi
- * Anadolu ve Balkanlarda siyasi birliğin olmaması
- * İlk zamanlarda Anadolu beylikleriyle dostane ilişkilerin kurulması
- * İngiltere ve Fransa arasında Yüzyıl Savaşlarının yaşanması
- * Cihat ve gaza anlayışına göre hareket edilmesi
- * Ahiler, şeyhler ve dervişlerce desteklenmesi
- * Orta Asya Türk göçleri ile beslenmesi
- * Devlet teşkilatlanmasında yeniliklere açık olunması
- * İskân ve istimalet politikalarının benimsenmesi a
Osmanlı Devleti’nin Kuruluşuyla İlgili Görüşler
Osmanlı Beyliği’nin kurucularının; menşei, hangi boya mensup oldukları, Anadolu’ya ilk ne zaman geldikleri, hangi yörelerde yaşadıkları ve hatta beyliğin tam olarak ne zaman, nerede kurulduğu hâlâ tartışma konusudur. Bu tartışmaların yaşanmasında Kuruluş Dönemi’ne ait kaynakların yetersiz olması, Osmanlı Beyliği’nin kuruluşunu anlatan ilk kaynakların, kuruluştan yaklaşık bir asır sonra kaleme alınması ve tarihçilerin mevcut kaynaklardan çıkarımda bulunmaya çalışmaları etkili olmuştur.
Paul Wittek: Osmanlı Beyliği’nin kuruluşunu “Gaza Tezi” ile açıklamıştır.
Halil İnalcık: Paul Wittek’in tezini kabul etmekle birlikte, beyliğin kuruluşunu sadece gazaya bağlamanın yetersizliğinden bahseden Halil İnalcık uçlardaki sosyal değişime dikkat çekmiştir.
M. Fuad Köprülü: Köprülü’ye göre Osmanlı Beyliği’nin kurulup gelişmesinde Türkmenlerin gaza ruhu ile Bizans üzerine seferler yapması, Anadolu’da siyasi birliğin kurulamaması, Türklerin sahip olduğu milli özellikler, Kuruluş Dönemi hükümdarlarının yetenekli olması, Gaziyân-ı Rüm, Ahiyân-ı Rüm, Bâcıyân-ı Rüm ve Abdalân-ı Rüm gibi zümrelerce desteklenmesi, beyliğin kurulduğu bölgenin jeopolitik durumu ve diğer Türk beyliklerinin, Osmanlı Beyliği’ne karşı tutumları gibi etmenlerin önemli olduğunu savunmuştur.
Osmanlıların Kökeni
Osmanlılar Oğuzların, Bozok Kolu’na bağlı Günhan Soyu’nun Kayı Boyu’na mensuptur.
Osmanlı Devleti’nin Kurulduğu Bölge
Genel kabul gören anlayışa göre Osmanlı Beyliği, Batı Anadolu’da, Bitinya denilen bölgede kurulmuştur.
Osman Bey Dönemi
- « Osmanlı Devleti’nin kurucusudur.
- « İlk önceleri Kastamonu merkezli Çobanoğullarına bağlı olan Osman Bey 1299 yılında bağımsızlığını ilan etmiştir.
- » Bizans tekfurları ile giriştiği mücadeleler sonucunda Kulacahisar, Yenişehir, Yarhisar, Bilecik, Mudurnu, Sorkun, Taraklı, Göynük, Karacahisar ve İnegöl’ü almıştır.
- * Koyunhisar (Bafeus) Savaşı (1302): Osmanlı Devleti ile Bizans Imparatorluğu arasında yapılan bu ilk savaşın kazanılmasıyla İzmit yolu Türklere açılmış ve Bursa kuzeyi hariç üç taraftan kuşatılmıştır.
- « Osman Bey, fetihlerin hızlanmasını sağlamak amacıyla alınan yerleri kardeşi, oğlu ve silah arkadaşlarına dirlik olarak vermiştir.
Orhan Bey Dönemi
- 1326 yılında Bursa fethedilerek Bizans’ın Güney Marmara’daki etkinliği kırılmış ve Anadolu’nun en büyük ipek üretim bölgesi Osmanlıların eline geçmiştir. Fetihten sonra başkent yapılan Bursa Osmanlı Devleti’nin ilk büyük başkentidir.
- 1329 yılında yapılan Maltepe Savaşı (Palekanon)’nın kazanılmasıyla Bizans’ın Anadolu’daki toprakları ile kara bağlantısı kesilmiştir. Bu zaferle İznik ve İzmit’in fethi için uygun ortam oluşmuştur.
- 1331’delİznik ve 1337’de İzmit’in alınmasıyla Kocaeli Yarımadası’nın fethi tamamlanmıştır.
- Bizans İmparatoru Kantakuzen’e yapılan yardım karşılığında 1353’te alınan Çimpe Kalesi Osmanlı Devleti’nin Rumeli’deki ilk toprağı ve ilk askeri üssüdür.
- Osmanlı Devleti’ne katılan ilk beylik olan Karesioğulları’nın alınmasıyla Anadolu Türk birliğini sağlama çalışmaları başlamış, ilk defa donanma gücüne sahip olunmuş ve Ege Denizi’ne ulaşılmıştır. Beyliğin alınmasıyla Ece Halil, Fazlı Bey, Hacı İlbeyi ve Evrenos Bey gibi tecrübeli Karesi komutanları Osmanlı hizmetine girmişlerdir.
Teşkilatlanma Çalışmaları
Yaya ve müsellem adıyla ilk düzenli ordu teşkilatı ve azeb birlikleri kurulmuştur. İlk defa gümüş para (akçe) bastırılmıştır. İlk defa divan teşkilatı kurulmuş ve vezirlik makamı oluşturulmuştur. İlk defa sancağa çıkma uygulaması başlatılmıştır. İlk Osmanlı medresesi İznik’te açılmıştır. Karamürsel’de ilk Osmanlı tersanesi kurulmuştur.