Küreselleşen Dünya Konu Anlatımı Özet 11. Sınıf Coğrafya

Ham madde, Üretim ve Pazarın Küresel Ticaretteki Yeri

• Eski devirlerde takas biçiminde olan ticari faaliyetler paranın icat edilmesiyle farklı bir boyut kazanmıştır. Bu etkinlik üretilen ticari malların artmasıyla daha da ön plana çıkmıştır. Yeni ülkelerin keşledilmesi, yeni ham madde kaynaklarının bulunması, yeni pazarların ortaya çıkmasıyla da büyük bir hareket ve canlılık kazanmıştır.
• Genel anlamda ticaret, kâr etmek amacıyla her türlü mal ve hizmet alım satımını içeren bir ekonomik faaliyetler bütünüdür. Bu faaliyetlerin kapsamına mal ve hizmetin üretimi, tanıtımı, ulaşımı, dağıtımı, gibi iş bölümleri girer. Ticaretin en önemli amacı tüketiciye ucuz ve kaliteli mal sunabilmektir. Bu gerçekleştiğinde ticaretin devamlılığı gelecek ve sürekli kâr sağlanacaktır.
• Günümüzde dünya ticareti çok büyümüş ve karmaşık bir hâle gelmiştir. Bunda gelişen teknolojinin rolü büyüktür. Ülkeler kendi üretemedikleri ve ihtiyaç duydukları malları ucuza almak için diğer ülkelerle ticarete ihtiyaç duyarlar. Günümüzde dünyadaki hiçbir ülke kendi ihtiyaçlarının tamamını karşılayabilecek durumda değildir. Ülkeler kendilerinde olan fazla kaynakları başka ülkelere satıp ihtiyaçları olan ürünleri de başka ülkelerden alırlar. Böylece uluslararası ticaret ortaya çıkar. Uluslararası ticaret çok eski devirlerde de vardı. Zamanla gelişti. Günümüzde ise küresel boyut kazandı.
• Günümüzde küresel boyut kazanan ticaret, uluslararası rekabetin boyutlarını da büyütmüştür. Dünya Ticaret Örgütü ülkelerarası ticarete belli kurallar getirmiştir. Bu kurallara uymayanlara gerekli yaptırımlar uygulanmaktadır.

Uluslararası ilişkilere Ticaret ve Yatırım Ağlarının Etkisi

• Günümüzde birçok kurum ve kuruluş kendi ülkeleri dışındaki ülkelere yatırımlar yapmaktadır. Ortak pazarlar, gümrük birliktelikleri gibi ekonomik bloklar oluşmuştur. Ekonomik bloklar arasındaki rekabet gün geçtikçe artmaktadır. Bu bloklaşma ve rekabet siyasi ilişkilere de yansımaktadır. Ticari işbirlikleri geliştikçe ve serbestleştikçe siyasi sınırların da önemi azalmaktadır.
• Teknoloji ve iletişim sistemleri gelişip yaygınlaşmasıyla dünyada ürün akışı hızlanmıştır. Sermaye ve ürünlerin yöresel nitelikleri yavaş yavaş ortadan kalkmaktadır. Üretim ve tüketim alanlarındaki ilişkiler daha karmaşık hâle gelmekte, yeni yeni sektörler ortaya çıkmaktadır.
• Teknik buluşlar bazı sanayi ürünleri ve ham maddelere olan talebi artırmaktadır. Teknik buluşlar yeni buluşlara da zemin hazırlamaktadır. Örneğin otomobilin icadı kalvanizli saç ve boya gibi sanayi ürünlerine, petrol gibi ham maddeye olan talebi artırmıştır. Otomobilin icadı, tank gibi hareketli savaş araçlarının yapımına da zemin hazırlamıştır.
• Kuzey Amerika, Batı Avrupa, Güneydoğu Asya ve Doğu Asya gibi gelişmiş bölgelerde ticaret yoğunlaşmıştır. Bu bölgeler büyük pazarlar olduğu için yatırımların yoğunlaştığı ve fazla miktarda üretimin yapıldığı yerlerdir.
• Dünyada artan ticaret, dağıtımın önemini de giderek artırmaktadır. Dağıtım araçları her geçen gün daha da gelişmektedir. Üretilen mal ve hizmetin tüketiciye ulaştırılmasında dağıtım kanalları önemli rol üstlenmektedir.