Küresel Ticaret 11. Sınıf Coğrafya
Köylerin, ardından şehirlerin ve daha sonra devletlerin ortaya çıkması ile ticaret çok büyük bir sektör halini almıştır. Küreselleşme ile ortaya çıkan olanaklar ticaretin ekonomideki etkisinin çok büyük boyutlara ulaşmasını sağlamıştır. Öyle ki artık insanlar bir ürün satın almak için herhangi bir ticaret merkezine gitmeye gerek duymamakta, İnternet aracılığıyla ürün satın alabilmektedir.
Neolitik Çağ’daki tarım ve Kalkolitik Çağ’daki madencilik faaliyetleri ticaretin başlayıp gelişmesini sağlamış, günümüzde ise küresel bir boyuta ulaşmıştır.Küresel ticaretin unsurları; ham madde, üretim ve pazar olmak üzere üçe ayrılmaktadır. Bu üç unsurun birbiriyle sıkı bir ilişkisi vardır. Ülke içerisinde yapılan ticarete iç ticaret, ülkeler arasında yapılan ticarete ise dış ticaret adı verilir. Hiçbir ülkenin kendi başına yaşamını devam ettirmesi düşünülemez. Enerji kaynağından ham maddeye, endüstri ürünlerinden hizmet ürünlerine kadar ülkelerin birbirine ihtiyacı vardır. Sanayileşmiş ülkeler (ABD, Batı Avrupa ülkeleri, Japonya vb.) genelde ham madde satın alır, işlenmiş madde satar; gelişmemiş ülkeler ise (Somali, Afganistan, Sudan vb.) ham madde satar, işlenmiş madde satın alır.
Dünyanın üretim bölgeleri şunlardır:
Sanayi Üretim Bölgeleri
- Batı Avrupa
- Kuzey Amerika
- Rusya Federasyonu
- Doğu ve Güneydoğu Asya
Enerji Üretim Bölgeleri
- Kuzey Amerika
- Orta Doğu
- Rusya Federasyonu
- Doğu Asya
Hizmet Üretim Bölgeleri
- Avrupa
- Amerika Birleşik Devletleri
- Doğu ve Güneydoğu Asya
Dünyadaki Önemli Üretim ve Tüketim Alanları
Bazı Tarımsal Ürünler
Çin, Hindistan, ABD, Rusya gibi tüketimin fazla olduğu ülkelerde buğday; Çin, Hindistan, Endonezya, Bangladeş gibi Doğu ve Güneydoğu Asya ülkelerinde pirinç; ABD, Çin, Brezilya gibi ülkelerde mısır; Çin, Rusya, Hindistan gibi ülkelerde ise patates yetiştirilmektedir.
Bazı Hayvansal Ürünler
Çin, Avustralya, Hindistan gibi ülkeler koyun yetiştiriciliğinde, Hindistan, Brezilya ve Çin gibi ülkeler ise sığır yetiştiriciliğinde ilk sırada gelmektedir. Ticari hayvancılık; ABD’nin batısı, Güney Afrika stepleri, Güney Amerika ve Avustralya otlaklarında yaygındır. Balıkçılıkta Çin, Peru, Hindistan gibi ülkeler önde gelmektedir.
Orman Ürünleri
Orman alanlarının dünyada en geniş yer tuttuğu ülkeler; Rusya, Çin, Kanada ve ABD’dir.
Madenler
Çin, Brezilya, Avustralya, Şili, ABD ve Peru’da demir; Endonezya, Peru ve Çin’de kalay; Avustralya, Çin ve Brezilya’da boksit ve alüminyum; Güney Afrika ve Kazakistan’da ferrokrom; ABD, Güney Afrika ve Avustralya’da altın; Türkiye ve ABD’de ise bor çıkarılır.
Enerji Kaynakları
Çin, ABD ve Hindistan’da taş kömürü; Almanya, Çin ve ABD’de linyit; Suudi Arabistan, ABD, Rusya ve İran’da ham petrol; Rusya, İran ve Katar’da doğal gaz çıkarılırken Kanada, Çin ve Brezilya’da da hidroelektrik üretimi gerçekleşir.
Sanayi Ürünleri
Sanayi üretiminde; ABD, Japonya, Almanya, Çin ve Fransa önemlidir.