KÜRESEL ISINMA

Küresel ısınma, atmosferde ve okyanuslarda yaşanan ısı artışı ve bunun yol açtığı iklim değişikliklerinin tümü için kullanılan terimdir.

Küresel ısınmanın temel nedeni sera etkisidir. Özellikle sanayileşen ülkeler tarafından yoğun olarak atmosfere bırakılan karbondioksit, sera etkisinin ortaya çıkmasına neden olmaktadır.

Karbondioksit, su buharı ve metan gibi bazı gazların güneşten gelen radyasyonun bir yandan uzaya yansımasını önleyerek, diğer yandan da bu radyasyondaki ısıyı soğurarak dünyanın daha fazla ısınmasına yol açtığı ileri sürülmektedir.

KÜRESEL ISINMANIN SEBEPLERİ

XX. yüzyılda Dünya’nın atmosfere yakın yüzeyinin ortalama sıcaklığı 0,6 ^oC arttı. Son elli yılda sıcaklık artışı, insan hayatı üzerinde fark edilebilir etkilere neden oldu.

Küresel ısınmanın ortaya çıkmasında etkili olan sebeplerden bazıları şunlardır:

1. Sera Etkisi: Dünya üzerine düşen güneş ışınları başta karbondioksit, metan ve su buharı olmak üzere atmosferde bulunan gazlar tarafından tutulur, böylece dünya ısınır. Işınların bu gazlar tarafından tutulmasına sera etkisi denir. Atmosferde bu gazların miktarının artması dünyada ısınmayı da arttırır.

2. Ormanların yok olması: Ağaçlar ve diğer bitkiler besin üretmek için havadaki karbondioksiti fotosentez olarak kullanırlar. Ormanların yok edilmesi, atmosferdeki karbondioksit miktarının artmasına neden olur.

3. Fosil yakıtların kullanılması: Kömür, petrol ve doğal gaz gibi fosil yakıtların kullanılması. küresel ısınmaya neden olmaktadır. Fosil yakıtların yakılması sonucunda açığa çıkan karbondioksit gazı atmosfere karışır.

Normalde karbon döngüsünün bir parçası olan bu olay, fosil yakıtların kullanımının artması ile atmosferdeki karbondioksit miktarının normalden yüksek seviyeye çıkmasına neden olur. Karbondioksit, ısının uzaya çıkışını yavaşlatan bir sera gazıdır.

KÜRESEL ISINMANIN ETKİLERİ

Küresel ısınma nedeniyle dünya, 10 yıl sonra çevre felaketleri açısından geri dönülmez bir noktaya gelecektir. Küresel ısınmanın dünyamız ve canlılar üzerinde ortaya çıkardığı etkiler şunlardır:

1. Kış sıcaklıkları artarken; ilkbahar erken yaşanmakta, sonbahar ise gecikmektedir.

2. iklimlerin değişmesi bazı yerlerin aşırı yağış almasına, bazı yerlerde ise kuraklığın yaşanmasına neden olmaktadır.

3. Bazı bitki ve hayvan türleri yok olmaktadır. Özellikle kutup ayıları ve penguenlerin sayısı günümüzde oldukça azaldı.

4. Buzulların erimesiyle deniz seviyesi yükselmektedir. 1,9 — 4,6^oC’lik ortalama ısınma, deniz seviyesinin 7 metre yükselmesine neden olacaktır.

5. Bitkilerin çiçek açma zamanı, hayvanların göç dönemleri ve yaşam alanları farklılaşmaktadır.

6. Kuraklık ve çölleşme ekonomik faaliyetleri etkileyerek; tarım alanlarının azalmasına ve turizm bölgelerinin değişmesine neden olmaktadır.

7. Sıtma ve sarı humma gibi tropikal bulaşıcı hastalıklar yayılmaktadır.

8. Ormanların yok olması çölleşmeyi artırmaktadır.