Küçük Kaynarca Antlaşması (1774)
- Kırım ’a bağımsızlık verilecek ancak bölge, halifelik yoluyla Osmanlı Devleti’ne bağlı kalacak
- Osmanlı ülkesi içinde yaşayan Ortodoksların koruyuculuğu Rusya’ya verilecek
- Osmanlılar, Rusya’ya savaş tazminatı ödeyecek
- Daha önce Fransa ve Avusturya’ya verilen kapitülasyonlardan Rusya da yararlanacak
- Rusya, İstanbul’da sürekli bir elçi bulunduracak
- Rusya Karadeniz’de donanma bulundurabilecek ve Rus ticaret gemileri Karadeniz ve Akdeniz’de serbestçe dolaşabilecek
Küçük Kaynarca Antlaşmasının Önemi;
- Bu yüzyılın en ağır şartlı antlaşmasıdır.
- Karadeniz bir Türk gölü olmaktan çıkmıştır.
- Halkı Türk ve Müslüman olan bir bölge (Kırım) ilk kez Osmanlıların egemenliğinden çıkmıştır.
- Rusya Osmanlı İmparatorluğu’nun iç işlerine karışma imkânı elde etmiştir.
- Küçük Kaynarca Antlaşması ile yetinmeyen Rusya, Kırım’ın bağımsızlığını koruma çabalarını sürdürürken Fransa araya girdi. Bu devletin arabuluculuğu ile Aynalıkavak Antlaşması imzalandı (1779).
- Buna göre Küçük Kaynarca Antlaşması yeniden gözden geçirilmiş ve Rusya’nın isteği doğrultusunda Rus yanlısı Şahin Giray’ın Kırım Han’ı olması kabul edilmiştir. Bu nedenle Küçük Kaynarca Antlaşması’nın tamamlayıcısı olduğu kabul edilmektedir. (Rusya bu antlaşma ile Kırım’daki kuvvetlerini geri çekmeyi kabul etmiştir.)
- Küçük Kaynarca ve Aynalı Kavak Antlaşmalarına rağmen Rusya Kırım’ı işgal etmiş ve Avusturya ile anlaşarak Osmanlıları kağıt üzerinde paylaşmışlardır.
