Kısaltmaların Yazılışı 9.Sınıf Edebiyat


Kategoriler: 9. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı, Türk Dili ve Edebiyatı, Yazım Kuralları
Cepokul

Kısaltma; bir kelime, terim veya özel adın, içerdiği harflerden biri veya birkaçı ile daha kısa olarak ifade edilmesi ve simgeleştirilmesidir. Kısaltmalarla ilgili kurallar şunlardır:

  • Kuruluş, kitap, dergi ve yön adlarının kısaltmaları genellikle her kelimenin ilk harfinin büyük olarak yazılmasıyla yapılır:
    TDK (Türk Dil Kurumu), ABD (Amerika Birleşik Devletleri), TBMM (Türkiye Büyük Millet Meclis); B (batı), D (doğu), G (güney), K (kuzey): GB (güneybatı), KD (kuzeydoğu).
  • Bazen kelimelerin, özellikle son kelimenin birkaç harfinin kısaltmaya alındığı da görülür. Bazen de aradaki kelimelerden hiç harf alınmadığı olur. Bu tür kısaltmalarda, kısaltmanın akılda kalabilmesi için yeni bir kelime oluşturma amacı güdülür:
    TÖMER (Türkçe Öğretim Merkezi), İLESAM (İlim ve Edebiyat Eseri Sahipleri Meslek Birliği).

Not: Gelenekleşmiş olan T.C. (Türkiye Cumhuriyeti) ve T. (Türkçe) kısaltmalarının dışında büyük harflerle yapılan kısaltmalarda nokta kullanılmaz.

  • Element ve ölçülerin uluslararası kısaltmaları kabul edilmiştir:
    C (karbon), Ca (kalsiyum), Fe (demir); m (metre), mm (milimetre), cm (santimetre), km (kilometre), g (gram), kg (kilogram), l (litre), mg (miligram), cm2 (santimetre kare).
  • Kuruluş, kitap, dergi ve yön adlarıyla element ve ölçülerin dışında kalan kelime veya kelime gruplarının kısaltılmasında, ilk harfle birlikte kelimeyi oluşturan temel harfler dikkate alınır. Kısaltılan kelime veya kelime grubu; özel ad, unvan veya rütbe ise ilk harf büyük; cins isim ise ilk harf küçük olur:
    ing. (İngilizce), Akasya Sok. (Akasya Sokağı), Prof. (Profesör), Dr. (Doktor), Av. (Avukat), Alb. (Albay), is. (isim), sf. (sıfat), hzl. (hazırlayan), ed. (edebiyat), kim. (kimya).
  • Küçük harflerle yapılan kısaltmalara getirilen eklerde kelimenin okunuşu esas alınır:
    cm’yi, kg’dan, mm’den…
  • Bunun dışındaki kısaltmalarda kısaltmanın son harfinin okunuşu dikkate alınır.
    TDK’den, THY’de, PTT’nin; BOTAŞ’ın, UNESCO’ya…


Liselere Giriş Sınavı (LGS)
15 Haziran 2025 Pazar

Temel Yeterlilik Sınavı (TYT)
14 Haziran 2025 Cumartesi

Alan Yeterlilik Sınavı (AYT)
15 Haziran 2025 Pazar