KIRIM SAVAŞI VE PARİS ANTLAŞMASI
Nedenleri:
- Rusların Hünkâr İskelesi antlaşması ile kaybettiği ayrıcalıkları yeniden kazanmak istemesi
- Osmanlı’yı “Hasta adam” olarak niteleyen Rusya, Avrupa’daki 1848 ihtilalleri karışıklığından faydalanarak İngiltere’ye, Osmanlı’yı paylaşma teklifinde bulunması
- Rusya’nın büyümesinden çekinen İngiltere’nin büyük bir paylaşmayı reddetmesi
- Rusya’nın Küçük Kaynarca ile elde ettiği kutsal beldelerle ilgili ayrıcalığı genişleterek Ortodoksluğu Katolikler karşısında güçlü bir duruma getirmek istemesi
- Rusya elçisi Prens Mençikof’un İstanbul’da sergilediği diplomatik nezaketten uzak davranışları
Avrupa devletleri sorunu barış yolu ile çözmek istemişlerse de Rusya Osmanlı’ya savaş ilan etti. Ruslar Balkanlardan ve Kafkaslardan saldırıya geçtiler. İngiltere, Fransa ve Piyemonte Osmanlı’nın yanında yer alarak Rusya’ya savaş ilan ettiler. Rusya 1841 Londra Boğazlar Antlaşması’nın bozulduğunu öne sürerek Osmanlı Donanmasını Sinop’ta bir baskınla yaktı.
Müttefikler Kırım’a asker çıkararak pek çok kaleyi işgal ederken Osmanlı’da Kafkaslar ve Balkanlarda önemli başarılar elde ettiler. Zor durumda kalan Rusya barış istemek zorunda kaldı.
Paris Antlaşması (1856):
- Osmanlı Devleti bir Avrupa Devleti sayılacak ve toprak bütünlüğü Avrupalı devletlerin garantisinde olacaktır.
- Karadeniz tarafsız bir deniz olacak, Osmanlı’da, Rusya’da
- Karadeniz’de donanma ve tersane bulunduramayacaktır.
- Boğazlar konusunda 1841 Londra konferansının hükümleri geçerli olacaktır.
- Eflak ve Boğdan iç işlerinde bağımsız kalacaktır.
- Tuna nehri ticaret gemilerine açılacaktır.
- Avrupalılar Islahat Fermanını dikkate alacak Osmanlı’nın iç işlerine karışmayacaklardır.
Önemi:
- Osmanlı’nın galip devlet olarak imzaladığı son antlaşmadır.
- Osmanlı, ilk kez Avrupa devleti kabul edilmiş ve Avrupa huku—î kundan yararlanmıştır.
- Osmanlı Devleti kendi kendini koruyamayacak durumda olduğunu kabul etmiştir.
- Rusya’nın Osmanlı Devleti üzerindeki emelleri bir süreliğine engellenmiştir.
- Osmanlı Islahat Fermanıyla azınlıklara geniş haklar vermek zorunda kalmıştır.
