Kip ve Kişi Uyumsuzluğu
Kip ve kişi uyuşmazlığı aynı zamanda ek fiil eksikliğidir.
“Sabahları erken kalkar, kahvaltısını yapar, güzel havada yürüyordu.” cümlesindeki yüklemlerde zaman bakımından uyumsuzluk vardır; ilk iki yüklemde geniş zaman, üçüncü yüklemde şimdiki zamanın hikâyesi vardır, üçüncü yüklemin yüklemi geniş zamanın hikâyesi olmalıdır.
Aşağıda verilen cümlelerde kip ve kişi uyuşmazlığından kaynaklanan anlatım bozukluğu vardır:
- Arkadaşım radyo dinler, biz televizyon izlerdik.
- Bazen arkadaşlar bize gelir, onlarla oynardık.
- Bülbüller seni söyler, biz dinlerdik Gülpembe.
- Kamyonlar kavun taşır ve ben seni düşünürdüm.
- Sandallar neşe dolar, biz eğlenirdik.
Doğru Kullanım
| Cümle |
|---|
| Arkadaşım radyo dinlerdi, biz televizyon izlerdik. |
| Bazen arkadaşlar bize gelirdi, onlarla oynardık. |
| Bülbüller seni söylerdi, biz dinlerdik Gülpembe. |
| Kamyonlar kavun taşırdı ve ben seni düşünürdüm. |
| Sandallar neşe dolardı, biz eğlenirdik. |
Çözümlü Soru: (I) Edebiyat insanlığın en azından iki bin yıllık serüveninin cilasını alıp özünü gösteren bir dünya kurar. (II) İnsanlar kendi toplumları içinde yaşayan tekil kişilerdir. (III) Oysa kitaplarda sayılamayacak çoğunlukta yazar tarafından yaratılmış sonsuz çoklukta kişi var. (IV) Okudukça çoğalır kitaplar ve doğrusu bu bazen insanı ümitsizliğe düşürür. (V) Okumamız gereken kitapları okumadan öleceğimizi görmek bizi küçültür, olumlu anlamda sıradanlaştırır.
Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin hangisinde anlatım bozukluğu vardır’?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
Cevap: C
