---

1. BÖLÜM: TEPKİME HIZLARI

---

2. BÖLÜM: TEPKİME HIZINI ETKİLEYEN FAKTÖRLER

---

Çözümlü Örnek Test Soruları

Bu test soruları, tepkime hızları ve tepkime hızını etkileyen faktörler hakkında genişletilmiş bilgilere dayanmaktadır. Her bölümde 5 soru bulunmaktadır.

---

1. Bölüm: Tepkime Hızları

Soru 1:
Aşağıdaki tepkime için ortalama tepkime hızı nasıl hesaplanır?
2NO2 gaz → 2NO gaz + O2 gaz
Bir deneyde, NO2 konsantrasyonu 0.04 mol/L’den 0.02 mol/L’ye 5 saniyede düşüyor. Tepkimenin ortalama hızı nedir?
A) 4 x 10 üzeri -3 mol/L.s
B) 2 x 10 üzeri -3 mol/L.s
C) 8 x 10 üzeri -3 mol/L.s
D) 6 x 10 üzeri -3 mol/L.s

Çözüm:
Tepkime hızı, birim zamanda konsantrasyon değişimi olarak hesaplanır. NO2’nin konsantrasyonu 0.04 mol/L’den 0.02 mol/L’ye 5 saniyede azalmıştır.
Hız = (0.04 – 0.02) mol/L / 5 s = 4 x 10 üzeri -3 mol/L.s
Doğru cevap: A

---

Soru 2:
Aşağıdaki tepkime hız ifadesine göre tepkime hızını nasıl yorumlarsınız?
A + 2B → 3C
Hız = k çarpı [A] üzeri 1 çarpı [B] üzeri 2
Bu tepkimenin B maddesine göre kaçıncı dereceden olduğunu bulunuz.
A) 1. derece
B) 2. derece
C) 3. derece
D) 0. derece

Çözüm:
Verilen hız denklemine göre, B maddesinin üssü 2 olduğundan B’ye göre tepkime ikinci dereceden gerçekleşir.
Doğru cevap: B

---

Soru 3:
Bir tepkimenin hız sabiti k, ısı arttıkça nasıl değişir?
A) Artar
B) Azalır
C) Sabit kalır
D) Önce artar sonra azalır

Çözüm:
Sıcaklık arttıkça tepkime hız sabiti genellikle artar. Bu, sıcaklık ve hız sabiti arasındaki pozitif ilişkiyi gösterir.
Doğru cevap: A

---

Soru 4:
2X gaz + Y gaz → Z gaz tepkimesinde Y gazının konsantrasyonu sabit tutulduğunda tepkime hızı 3 kat artıyor. Buna göre X maddesinin tepkime hızına etkisi nedir?
A) 1. dereceden
B) 2. dereceden
C) 3. dereceden
D) 0. dereceden

Çözüm:
Tepkime hızı X’in konsantrasyonuna bağlı olarak 3 kat arttığına göre, tepkime X’e göre 1. derecedendir.
Doğru cevap: A

---

Soru 5:
Bir tepkime denklemi şu şekildedir:
2A gaz + B gaz → C gaz
Bu tepkime için hız ifadesi Hız = k çarpı [A] çarpı [B] üzeri 2 ise tepkimenin genel derecesi nedir?
A) 1
B) 2
C) 3
D) 4

Çözüm:
Genel tepkime derecesi, hız ifadesindeki üssün toplamıdır. [A]’nın üssü 1 ve [B]’nin üssü 2 olduğu için genel tepkime derecesi 1 + 2 = 3’tür.
Doğru cevap: C

---

2. Bölüm: Tepkime Hızını Etkileyen Faktörler

Soru 1:
Bir kimyasal tepkimenin hızını artırmak için aşağıdaki yöntemlerden hangisi kullanılabilir?
A) Sıcaklığı düşürmek
B) Tepkimeye giren maddelerin yüzey alanını küçültmek
C) Konsantrasyonu artırmak
D) Katalizör kullanmamak

Çözüm:
Tepkime hızını artırmak için uygulanabilecek yöntemler şunlardır: sıcaklığı artırmak, konsantrasyonu artırmak, yüzey alanını büyütmek ve katalizör kullanmak. Verilen seçeneklerde yalnızca konsantrasyonu artırmak, tepkime hızını artıran bir faktördür.
Doğru cevap: C

---

Soru 2:
Bir tepkimenin hızını artırmak için aşağıdaki faktörlerden hangisi daha etkili olur?
A) Katalizör kullanımı
B) Ortamın basıncını düşürmek
C) Reaktantların yüzey alanını küçültmek
D) Tepkime kabını genişletmek

Çözüm:
Tepkime hızını artırmanın en etkili yollarından biri katalizör kullanmaktır. Katalizör, tepkimenin daha düşük bir enerjiyle gerçekleşmesini sağlar.
Doğru cevap: A

---

Soru 3:
Bir tepkimenin hızını etkileyen faktörler arasında yer alan konsantrasyon değişimi için aşağıdaki ifadelerden hangisi doğrudur?
A) Konsantrasyon arttıkça tepkime hızı azalır.
B) Konsantrasyonun tepkime hızına hiçbir etkisi yoktur.
C) Konsantrasyon arttıkça tepkime hızı artar.
D) Konsantrasyon azaldıkça tepkime hızı artar.

Çözüm:
Reaktantların konsantrasyonu arttıkça, tepkimeye giren moleküllerin çarpışma olasılığı artar ve tepkime hızı da buna bağlı olarak artar.
Doğru cevap: C

---

Soru 4:
Aşağıdakilerden hangisi tepkime hızını artırmaz?
A) Sıcaklığı artırmak
B) Yüzey alanını artırmak
C) Katalizör kullanmak
D) Çözünen maddeyi azaltmak

Çözüm:
Çözünen madde miktarını azaltmak, tepkime hızını düşürecektir. Diğer faktörler ise tepkime hızını artıran etkilerdir.
Doğru cevap: D

---

Soru 5:
Bir gaz tepkimesinde sıcaklık artırıldığında tepkimenin hızı nasıl etkilenir?
A) Hız azalır
B) Hız artar
C) Sabit kalır
D) Hiçbir değişiklik olmaz

Çözüm:
Sıcaklık arttıkça gaz moleküllerinin kinetik enerjisi artar ve daha fazla çarpışma gerçekleşir. Bu nedenle tepkime hızı artar.
Doğru cevap: B