Kimyasal Tepkimelerde Enerji 11. sınıf kimya
1. BÖLÜM: TEPKİMELERDE ISI DEĞİŞİMİ
2. BÖLÜM: OLUŞUM ENTALPİSİ
3. BÖLÜM: BAĞ ENERJİLERİ
4. BÖLÜM: TEPKİME ISILARININ TOPLANABİLİRLİĞİ (HESS YASASI)
Çözümlü Örnek Test Soruları
Bu testte, tepkimelerde ısı değişimi, oluşum entalpisi, bağ enerjileri ve Hess Yasası ile ilgili sorular bulunmaktadır. Her soru, konuların temel prensiplerini anlamanızı sağlayacak şekilde tasarlanmıştır.
1. Bölüm: Tepkimelerde Isı Değişimi
Soru:
Bir kimyasal tepkime sırasında ortamın sıcaklığı azalıyor ve bu tepkimenin endotermik olduğu gözlemleniyor. Buna göre, endotermik tepkimelerde aşağıdaki ifadelerden hangisi doğrudur?
A) Tepkime sırasında ısı açığa çıkar.
B) Tepkime sırasında ısı alınır.
C) Ortamın sıcaklığı artar.
D) Sistem dışarıya enerji verir.
Çözüm:
Endotermik tepkimeler, çevreden ısı alarak gerçekleşir. Bu nedenle ortamın sıcaklığı azalır ve sistem ısıyı bünyesine çeker.
Doğru cevap: B
2. Bölüm: Oluşum Entalpisi
Soru:
Karbon dioksit (CO2) molekülünün oluşum entalpisi -393.5 kJ/mol olarak verilmiştir. Bu bilgiye göre 2 mol CO2’nin oluşumu sırasında açığa çıkan veya alınan ısı miktarı nedir?
A) -787.0 kJ
B) -196.75 kJ
C) 393.5 kJ
D) 787.0 kJ
Çözüm:
Oluşum entalpisi, 1 mol maddenin standart koşullarda elementlerinden oluşurken açığa çıkan veya alınan ısıdır. 2 mol CO2 için bu değer -393.5 kJ/mol * 2 = -787.0 kJ olacaktır. Negatif işaret ısının açığa çıktığını gösterir.
Doğru cevap: A
3. Bölüm: Bağ Enerjileri
Soru:
Bir kimyasal tepkimede 2 mol hidrojen (H2) ve 1 mol oksijen (O2) gazı su (H2O) oluşturmak üzere reaksiyona girmektedir. H-H bağı için bağ enerjisi 436 kJ/mol, O=O bağı için bağ enerjisi 498 kJ/mol ve O-H bağı için bağ enerjisi 463 kJ/mol olarak verilmiştir. Tepkimenin toplam enerji değişimi nedir?
A) -482 kJ
B) -1182 kJ
C) -286 kJ
D) -572 kJ
Çözüm:
Bu tür bir enerji hesaplamasında, kırılan bağların enerjisi pozitif, oluşan bağların enerjisi ise negatiftir.
- Kırılan bağlar: 2 mol H-H = 2 * 436 = 872 kJ ve 1 mol O=O = 498 kJ
- Oluşan bağlar: 4 mol O-H = 4 * 463 = 1852 kJ
Toplam enerji değişimi: (872 + 498) – 1852 = -482 kJ
Doğru cevap: A
4. Bölüm: Tepkime Isılarının Toplanabilirliği (Hess Yasası)
Soru:
Aşağıdaki tepkimeler verilmiştir:
- C (grafit) + O2 (g) → CO2 (g), ΔH = -393.5 kJ/mol
- CO2 (g) → C (grafit) + O2 (g), ΔH = +393.5 kJ/mol
Hess Yasası’na göre, C (grafit) + 1/2 O2 (g) → CO (g) tepkimesinin entalpisi nedir?
A) -110.5 kJ/mol
B) -200.0 kJ/mol
C) -250.0 kJ/mol
D) -283.0 kJ/mol
Çözüm:
Hess Yasası’na göre tepkime ısıları toplanabilir. CO oluşumu için gerekli tepkimeleri uygun şekilde kullanmalıyız. C (grafit) + O2 → CO2 ve CO2 → CO dönüşümüyle CO elde edilir. CO2 → CO + 1/2 O2’nin entalpisi -283.0 kJ/mol olarak hesaplanır.
Doğru cevap: D