KİMYASAL TEPKİME TÜRLERİ

Tepkime Türleri

Kimyasal olayların gerçekleştiği tepkimeler bazı başlıklar altında sınıflandırılabilir.

1. Analiz Tepkimeleri (Ayrışma ya da bozunma)

Bileşiklerin ısı veya elektrik enerjisi ile kendini oluşturan daha basit maddelere ayrıştırıldığı tepkimelere analiz tepkimeleri denir.

Analiz tepkimelerinde ısı kullanıldığı için bu tepkimeler aynı zamanda termal bozunma tepkimeleridir. Genellikle endotermik tepkimelerdir.

2. Sentez Tepkimeleri (Birleşme)

En az iki farklı maddenin kimyasal yollarla bir bileşik oluşturduğu tepkimelere sentez tepkimeleri denir. Genellikle ekzotermik tepkimelerdir.

3. Yanma Tepkimeleri

Maddelerin O2 ile gerçekleştirdiği kimyasal reaksiyonlara yanma ve bu olayın tepkimesine de yanma tepkimesi  denir.

– Paslanma ve oksitlenme yanma olaylarıdır.

– Yanma olayları hızlı ya da yavaş gerçekleşebilir.

4. Asit – Baz Tepkimeleri

Sulu çözeltilerinde H⁺ iyonu oluşturabilen maddelere asit, OH^– iyonu oluşturabilen maddelere baz denir.

Limon suyu, portakal suyu, sirke, mide özsuyu, çay, akü suyu gibi maddeler asidiktir.

Sabun, deterjan, kireç, mermer, tükürük, kan gibi maddeler baziktir.

Asidik ve bazik maddeler karıştırılırsa asit—baz tepkimesi gerçekleşir.

Nötrleşme: Asit ile bazın sulu ortamda verdikleri kimyasal tepkimeye nötrleşme tepkimesi denir.

– Nötrleşme tepkimelerinde ürün olarak tuz ve su oluşmaktadır.

5. Çözünme – Çökelme Tepkimeleri

Bir maddenin başka bir madde içerisinde homojen olarak dağılmasına çözünme denir. Çözünme olayı maddenin yapısına bağlıdır. İyonik bileşikler suda iyon oluşturarak çözünürken, kovalent bağlı organik bileşikler suda genelde moleküler halde çözunürler.

6. İndirgenme – Yükseltgenme (Redoks) Tepkimeleri

Elektron alışverişi ile gerçekleşen tepkimeler redoks tepkimelerdir.

Redoks tepkimeleri değerlik hesaplanarak tespit edilir.