Kimya bilimi; çeşitli maddelerin özelliklerini, etkileşimlerini ve bu etkileşimlerin günlük hayattaki kullanım alanlarını anlamaya yardımcı olur. Bu bilim, sağlık, endüstri, çevre ve enerji gibi birçok alanda kritik rol oynar. Aşağıda kimya alanında kariyer olanakları ve iş imkânları detaylandırılmıştır.

Kimya Alanında Kariyer Olanakları

• Kimya alanında eğitim alan bir kişi; kimya endüstrisi, sağlık ve biyoteknoloji, çevre ve sürdürülebilirlik, enerji, gıda ve içecek, eğitim ve akademik çalışma, malzeme ve nanoteknoloji, agronomi ve tarım gibi alanlarda çalışabilir.
• Kimya bilimi, bugün ve gelecekte de önemini korumaya devam edecektir. Biyoteknoloji, nanoteknoloji ve katma değeri yüksek malzemelerin ön plana çıktığı bir dünyada kimya bilimine her geçen gün ihtiyaç arttığı unutulmamalıdır.
• Kimya bilimi; kimyagerlik, kimya mühendisliği, metalürji ve malzeme mühendisliği, eczacılık, kimya öğretmenliği gibi meslekler ile doğrudan ilgilidir. Birçok bilim dalı ve meslek, kimya biliminden yararlanmaktadır.

Kimya Endüstrisi:

• Sektörler: Boya, plastik, gübre, reçine, petrokimya, deterjan, kozmetik.
• Pozisyonlar: Kimyager, kimya teknikeri, kimya mühendisi, kalite kontrol uzmanı.
• Çalışma Alanları: Ürünlerin sentezi, formülasyonu ve üretimi.

Sağlık ve Biyoteknoloji:

• Sektörler: Adli kimya, ilaç geliştirme, biyoteknoloji, biyomedikal.
• Pozisyonlar: İlaç araştırma ve geliştirme uzmanı, adli kimyager.
• Çalışma Alanları: Yeni ilaçlar geliştirme, biyoteknolojik çözümler üretme.

Çevre ve Sürdürülebilirlik:

• Sektörler: Atık yönetimi, su arıtma, biyolojik çeşitlilik.
• Pozisyonlar: Çevre kimyageri, sürdürülebilirlik uzmanı.
• Çalışma Alanları: Çevreyi koruma ve sürdürülebilir çözümler geliştirme.

Enerji Sektörü:

• Sektörler: Yenilenebilir enerji, pil teknolojileri, yakıt hücreleri.
• Pozisyonlar: Enerji kimyageri, malzeme geliştirme mühendisi.
• Çalışma Alanları: Enerji depolama sistemleri ve yenilenebilir enerji teknolojileri geliştirme.

Gıda ve İçecek Endüstrisi:

• Sektörler: Gıda güvenliği, gıda teknolojisi.
• Pozisyonlar: Gıda kimyageri, besin analizi uzmanı.
• Çalışma Alanları: Gıda üretimi, güvenliği ve moleküler gastronomi.

Eğitim ve Akademik Çalışmalar:

• Sektörler: Kimya öğretmenliği, akademisyenlik.
• Pozisyonlar: Kimya öğretmeni, üniversite öğretim üyesi.
• Çalışma Alanları: Eğitim ve araştırma faaliyetleri.

Malzeme ve Nanoteknoloji:

• Sektörler: Nanoteknoloji, elektronik, kompozit malzeme.
• Pozisyonlar: Nanomalzeme üretim uzmanı, malzeme mühendisi.
• Çalışma Alanları: Yüksek teknoloji malzemelerinin geliştirilmesi.

Agronomi ve Tarım:

• Sektörler: Tarım kimyasalları, gübre üretimi.
• Pozisyonlar: Tarım kimyageri, pestisit geliştirme uzmanı.
• Çalışma Alanları: Tarımda verimlilik artırıcı çözümler üretme.

Kariyer planlaması, bireyin profesyonel hedeflerini belirleyip bu hedeflere ulaşmak için stratejik adımlar atmasını içerir. Kimya Teknoloji Merkezi, öğrencilere bu süreçte rehberlik ederek kariyer hedeflerini daha net bir şekilde belirlemelerine katkı sağlar. Türkiye’de ilk defa hayata geçirilen bu proje, kamu ve sanayi iş birliği ile yürütülmekte olup, kimya sektöründe yüksek teknolojiye dayalı, katma değeri yüksek yerli ürünlerin geliştirilmesini amaçlamaktadır. Bu merkezin hedeflerinden biri, Türkiye’nin kimya alanında küresel ticarette daha etkin bir rol oynamasını sağlamaktır.

Kimya Teknoloji Merkezi bünyesindeki Girişimcilik ve AR-GE Merkezi, sanayi ve üniversiteler arasındaki iş birliğini destekleyerek, genç bilim insanları ve akademisyenlere araştırma-geliştirme faaliyetlerini gerçekleştirme fırsatları sunmaktadır. Bu merkezde yürütülen AR-GE projeleri sayesinde öğrenciler, kendi alanlarında uzmanlaşabilir ve liderlik becerilerini geliştirme imkânı bulurlar. Ayrıca, iş dünyasının ihtiyaçlarına yönelik çözümler üreterek kendilerini sektörde güçlü bir şekilde konumlandırabilirler.

Kimya Bilimine Katkı Sağlayan Bilim İnsanları

Kimya bilimi, birçok bilim insanının yaptığı çalışmalarla gelişmiştir. Aşağıda kimya bilimine büyük katkı sağlamış bazı önemli bilim insanları ve çalışmaları yer almaktadır:

Cabir bin Hayyan (721-815)

• Çalışmaları: İslam dünyasının önde gelen kimyagerlerinden olan Cabir bin Hayyan, kimyanın temel prensiplerini ve simya uygulamalarını bilimsel bir temele oturtmuştur. O, damıtma, kristalleştirme, çözündürme gibi birçok laboratuvar tekniğini geliştirmiştir.
• Katkısı: “Kimyanın Babası” olarak kabul edilen Cabir bin Hayyan, birçok kimyasal maddeyi saflaştırma yöntemini geliştirmiştir ve asitler üzerinde kapsamlı çalışmalar yapmıştır.

Ebu Bekir Razi (865-925)

• Çalışmaları: Büyük bir tıp bilgini ve kimyager olan Razi, sülfürik asidi keşfetmiş ve birçok kimyasal bileşiği tanımlamıştır. Kimyanın deneysel yöntemlere dayalı bilimsel bir disiplin haline gelmesine önemli katkılarda bulunmuştur.
• Katkısı: Razi, kimya laboratuvarında kullanılan birçok cihazın geliştirilmesine katkı sağlamış ve farmasötik kimyanın temellerini atmıştır.

Biruni (973-1048)

• Çalışmaları: Çok yönlü bir bilim insanı olan Biruni, kimya ve mineralojide önemli çalışmalar yapmıştır. Element ve bileşiklerin doğasını anlamaya yönelik araştırmalar yapmıştır.
• Katkısı: Kimya ve mineraloji alanındaki çalışmaları, maddelerin bileşimlerini ve kimyasal özelliklerini anlamamıza yardımcı olmuştur.

İbni Sina (980-1037)

• Çalışmaları: Hem tıpta hem de kimyada önemli bir isim olan İbni Sina, maddelerin yapısı ve özellikleri hakkında çalışmalar yapmıştır. İbni Sina’nın farmasötik kimya alanındaki çalışmaları, tıp ve kimyanın gelişimine büyük katkılar sağlamıştır.
• Katkısı: Tıbbi kimya alanında yaptığı çalışmalar, ilaçların kimyasal özelliklerini anlamaya yönelik önemli adımlar atmıştır.

Robert Boyle (1627-1691)

• Çalışmaları: Modern kimyanın öncülerinden kabul edilen Boyle, gazların basınç ve hacim ilişkisini tanımlayan Boyle Kanunu’nu ortaya koymuştur. Ayrıca, kimyanın deneysel bir bilim olmasını savunan ilk kişilerden biridir.
• Katkısı: Boyle, simya kavramlarını reddederek kimyanın bir bilim dalı olarak kabul edilmesine katkı sağlamış ve element kavramını netleştirmiştir.

Amedeo Avogadro (1776-1856)

• Çalışmaları: Avogadro, aynı sıcaklık ve basınçta gazların eşit hacimlerinde aynı sayıda molekül bulunduğunu söyleyen Avogadro Yasası’nı ortaya koymuştur. Bu yasa, moleküllerin ve atomların davranışlarını anlamada önemli bir adım olmuştur.
• Katkısı: Avogadro, atom ve molekül kavramlarının netleşmesine katkıda bulunarak kimya bilimine önemli bir temel kazandırmıştır.

Michael Faraday (1791-1867)

• Çalışmaları: Elektrik ve kimya alanında çığır açan buluşlara imza atan Faraday, elektromıknatıslık ve elektroliz konularında önemli çalışmalar yapmıştır. Faraday Kanunları olarak bilinen elektroliz üzerine çalışmaları, kimya ve elektrik arasındaki ilişkiyi anlamamızı sağlamıştır.
• Katkısı: Faraday, elektrokimyanın gelişmesine öncülük etmiş ve elektrik akımının kimyasal reaksiyonlarla nasıl etkileşimde bulunduğunu açıklamıştır.

Antoine Lavoisier (1743-1794)

• Çalışmaları: Modern kimyanın kurucusu olarak kabul edilen Lavoisier, kütlenin korunumu yasasını keşfetmiştir. Aynı zamanda kimyasal reaksiyonlar sırasında elementlerin kütlesinin sabit kaldığını ortaya koymuştur.
• Katkısı: Yanma olayını açıklamış, oksijenin yanmada rol oynadığını keşfetmiş ve kimya terimlerinin modernleştirilmesine öncülük etmiştir.

Dmitri Mendeleev (1834-1907)

• Çalışmaları: Periyodik tabloyu geliştiren Mendeleev, elementleri atom ağırlıklarına göre sıralayarak periyodik özellikler arasında bir bağlantı kurmuştur. Ayrıca henüz keşfedilmemiş elementler için boşluklar bırakarak onların özelliklerini tahmin etmiştir.
• Katkısı: Modern periyodik tabloya giden yolu açmış ve elementlerin periyodik özelliklerinin anlaşılmasını sağlamıştır.

Marie Curie (1867-1934)

• Çalışmaları: Radyasyon üzerine yaptığı çalışmalarla bilinen Marie Curie, polonyum ve radyum elementlerini keşfetmiştir. Radyoaktivite kavramını ilk defa ortaya koyan Curie, bu çalışmalarından dolayı Nobel Ödülü kazanmıştır.
• Katkısı: Kimya ve fizikte radyasyonun doğasının anlaşılmasına katkı sağlamış, radyoaktif elementlerin keşfiyle tıp ve enerji alanında önemli gelişmelere yol açmıştır.

Linus Pauling (1901-1994)

• Çalışmaları: Kimyasal bağların doğası üzerine yaptığı çalışmalarla bilinen Pauling, kuantum mekaniğini kimyaya uygulayarak moleküler yapıların anlaşılmasını sağlamıştır. Elektronegativite kavramını geliştirerek elementlerin bağ yapma yeteneklerini açıklamıştır.
• Katkısı: Moleküler biyoloji ve kimyasal bağ teorisinin gelişiminde önemli rol oynamıştır. Ayrıca, iki farklı alanda Nobel Ödülü kazanmış tek bilim insanıdır (Kimya ve Barış).

Gilbert N. Lewis (1875-1946)

• Çalışmaları: Kimyasal bağ teorisini geliştiren Lewis, Lewis yapısı olarak bilinen atomların elektron paylaşımı modelini oluşturmuştur. Aynı zamanda asit ve baz tanımlarını genişletmiştir.
• Katkısı: Kimyasal bağların anlaşılmasına ve asit-baz tepkimelerinin modern tanımlamasına önemli katkılarda bulunmuştur.

Robert H. Grubbs (1942-2021)

• Çalışmaları: Grubbs, organik kimyada kullanılan katalitik metatez reaksiyonlarını geliştirmiştir. Bu buluşlar, kimya endüstrisinde daha verimli ve çevre dostu süreçlerin geliştirilmesine yardımcı olmuştur.
• Katkısı: Organik kimyada büyük ölçekli üretim süreçlerinde kullanılan katalizörlerin geliştirilmesine katkıda bulunarak yeşil kimya uygulamalarını teşvik etmiştir.

Ahmed Zewail (1946-2016)

• Çalışmaları: Femtokimya alanında yaptığı çalışmalarla bilinen Zewail, kimyasal reaksiyonların çok kısa zaman dilimlerinde nasıl gerçekleştiğini incelemiştir. Bu çalışmaları sayesinde 1999 yılında Nobel Kimya Ödülü’nü kazanmıştır.
• Katkısı: Kimyasal reaksiyonların dinamik yapısını anlamamızı sağlayarak kimya bilimine yeni bir bakış açısı kazandırmıştır.

Rosalind Franklin (1920-1958)

• Çalışmaları: DNA’nın yapısının keşfedilmesinde önemli rol oynamıştır. Franklin’in X-ışını kırınımı fotoğrafları, DNA’nın çift sarmal yapısının ortaya çıkarılmasına katkı sağlamıştır.
• Katkısı: Moleküler biyolojide DNA, RNA ve virüs yapılarının anlaşılmasına önemli katkılarda bulunmuştur.

Ernest Rutherford (1871-1937)

• Çalışmaları: Atom çekirdeğinin keşfi ile bilinir. Rutherford, atomun büyük kısmının boşluk olduğunu ve pozitif yüklü çekirdeğin atomun merkezinde bulunduğunu ortaya koymuştur. Aynı zamanda radyoaktif maddelerin alfa, beta ve gama ışınlarını yaydığını göstermiştir.
• Katkısı: Atom modeli üzerine yaptığı çalışmalarla modern atom teorisinin temelini atmıştır.