Kesme İşareti (‘)

1. Özel adlara getirilen iyelik, durum eklerini ayırmak için kullanılırım:

• Örnek: Atatürk’üm, Sinop’u, Türk’üm, Van Gölü’ne, Akdeniz’i, Halley’in, Ankara Kalesi’nden, Medeni Kanun’un, Pamuk’a

2. Kişi adlarından sonra gelen saygı sözlerine getirilen ekleri ayırmak için kullanılırım:

• Örnek: Cumhurbaşkanı Mustafa Kemal Atatürk’e, Doktor Bülent Bey’i, Av. Arzu Hanım’ı

3. Kısaltmalara getirilen ekleri ayırmak için kullanılırım:

• Örnek: UNESCO’nun, TV’de, m’ye…

4. Sayılara getirilen ekleri ayırmak için kullanılırım:

• Örnek: 1939’da, 2’nci apartman, 10’uncu bölüm…

5. Bir ek veya harften sonra gelen ekleri ayırmak için kullanılırım:

Örnek: Dün a’dan z’ye bütün notlarımı gözden geçirdim.

Dikkat: Sonunda nokta bulunan kısaltmalar kesmeyle ayrılmaz. Bu tür kısaltmalarda ek, noktadan sonra kelimenin okunuşuna uygun olarak yazılır:

• ed.ı (edebiyatı), Alm.ya, sn.den…

Not: Kurum, kuruluş, kurul ve iş yeri adlarına gelen ekler kesmeyle ayrılmaz: Yeşilay Derneğine…

Özel adlara getirilen yapım ekleri, çokluk eki ve bunlardan sonra gelen diğer ekler kesmeyle ayrılmaz: Türkçenin, Türklerde, Amerikalı,…

Çözümlü Örnek Sorular ve Cümleler:

Soru 1:

Aşağıdaki cümlelerin hangisinde kesme işareti doğru kullanılmıştır?

A) Türkiye’nin başkenti Ankara’dır.
B) Atatürk’ün sözleri her zaman rehberimizdir.
C) Okulumuz’un bahçesi çok geniş.
D) Kalem’i çantama koydum.

Cevap: B) Atatürk’ün sözleri her zaman rehberimizdir.

Açıklama: Kesme işareti, özel isimlere gelen ekleri ayırmak için kullanılır. Bu cümlede “Atatürk’ün” doğru yazılmıştır.

Örnek cümle: İstanbul’un en yüksek tepesine çıktık. (Doğru kullanım)

---

Soru 2:

Aşağıdaki cümlelerin hangisinde kesme işareti yanlış kullanılmıştır?

A) Kitaplar’ı dolaba koydum.
B) Ali’nin kalemi kayboldu.
C) Türkiye’nin coğrafi konumu çok önemlidir.
D) İstanbul’un nüfusu çok hızlı artıyor.

Cevap: A) Kitaplar’ı dolaba koydum.

Açıklama: “Kitaplar” kelimesi özel isim olmadığı için kesme işaretiyle ayrılmamalıdır. Doğru kullanım “Kitapları dolaba koydum.” şeklinde olmalıdır.

Örnek cümle: Ankara’nın hava durumu çok değişken. (Doğru kullanım)

---

Soru 3:

Kesme işareti hangi durumda kullanılır?

A) Özel isimlere gelen ekleri ayırmak için
B) Cümleyi bitirmek için
C) Sayıları yazmak için
D) Fiilleri ayırmak için

Cevap: A) Özel isimlere gelen ekleri ayırmak için

Açıklama: Kesme işareti, özel isimlere gelen ekleri ayırmak için kullanılır.

Örnek cümle: Atatürk’ün ilkeleri her zaman bize yol gösterir. (Doğru kullanım)

---

Soru 4:

Aşağıdaki cümlelerin hangisinde kesme işaretiyle ayrılması gereken bir kelime yoktur?

A) Kitap’ı okudum.
B) Ali’nin dersleri çok iyi.
C) Türkiye’nin başkenti Ankara’dır.
D) Ankara’nın havası bugün çok soğuk.

Cevap: B) Ali’nin dersleri çok iyi.

Açıklama: “Ali’nin” kelimesi zaten doğru yazılmıştır ve kesme işareti gerekmemektedir.

Örnek cümle: Ali’nin ödevini tamamladık. (Doğru kullanım)

---

Soru 5:

Aşağıdaki cümlelerin hangisinde kesme işareti doğru kullanılmıştır?

A) Öğretmen’in kitabını aldım.
B) İstanbul’da yaşıyorum.
C) Kalem’i kaybettim.
D) Ayşe’nin çantası güzel.

Cevap: B) İstanbul’da yaşıyorum.

Açıklama: “İstanbul’da” ifadesinde kesme işareti özel isme gelen eki ayırmak için doğru kullanılmıştır.

Örnek cümle: Atatürk’ün hayatı çok ilginçtir. (Doğru kullanım)

ÖRNEK SORULAR:

I. Kısaltmalara getirilen ekleri ayırmak için konur.
II. Özel adlara getirilen yapım ekleri ayırmak için kullanılır.
III. Belirli bir tarih bildiren ay ve gün adlarına gelen ekleri ayırmak için konur.
IV. Seslerin ölçü ve söyleyiş gereği düştüğünü göstermek için kullanılır.

Bu özelliklerden hangisi kesme işaretine (’) ait değildir?

A) I. B) II. C) III. D) IV.

---

Yarın akşam Ahmet’ler bize gelecekmiş.
Bursa’nın tarihî yerlerini görme fırsatımız oldu.
Zeynep’in arkadaşları ziyarete gelecekmiş.
Atatürk Ortaokulu’nun öğrencileri çok başarılıydı.

Yukarıda verilen cümlelerin kaçında kesme işareti (’) ile ilgili yanlışlık yapılmıştır?

A) 1. B) 2. C) 3. D) 4.

---

Aşağıdaki cümlelerin hangisinde kesme işareti yanlış kullanılmıştır?

A) 1919 senesi Mayıs’ın 19’uncu günü Samsun’a çıktım.
B) Temmuz’un sıcak geçen geceleri insanları bunaltır.
C) Yakup Kadri’nin (Karaosmanoğlu) edebiyatımızdaki yeri çok önemlidir.
D) Sinop’a gitmek üzere otobüsümüz yola çıktı.