Kesir Nedir?
Kesir, bir bütünün eşit parçalara bölünmüş halini gösteren matematiksel bir ifadedir. Kesirler, pay ve payda olarak iki kısımdan oluşur. Pay (üstteki sayı), alınan parçaları gösterirken, payda (alttaki sayı) toplam kaç parçaya bölündüğünü ifade eder. Örneğin, ⅔ kesrinde 2 parça alınmış ve bütün 3 eşit parçaya bölünmüştür.
Kesirleri farklı biçimlerde temsil etmek, aynı kesrin farklı görünümlerini anlamamızı sağlar. İşte kesirlerin farklı gösterim biçimleri:
1. Şekil Üzerinde Gösterim
Kesirleri göstermek için en yaygın yöntemlerden biri, şekiller kullanarak görselleştirmektir. Kare, dikdörtgen, daire gibi şekiller eşit parçalara bölünerek kesirler ifade edilebilir. Bu yöntem, öğrencilerin kesirleri daha kolay anlamalarını sağlar.
Örnek:
Bir daireyi 4 eşit parçaya bölersek, her bir parça ¼ kesrini temsil eder. Eğer 3 dilim alınırsa, bu ¾ olarak ifade edilir.
2. Doğru Parçası Üzerinde Gösterim
Kesirler doğru parçası üzerinde gösterilerek de anlaşılabilir. Bir doğru parçası 0 ile 1 arasında bölünür ve kesirler bu bölmeler üzerinde gösterilir. Bu yöntem, kesirlerin büyüklüğünü karşılaştırmak ve sıralamak için kullanışlıdır.
Örnek:
0 ile 1 arasındaki bir doğru parçasını 4’e böldüğümüzde, ¼, ½, ¾ noktalarını işaretleyebiliriz. Bu sayede ½ kesrinin ¼'ten daha büyük, fakat ¾'ten daha küçük olduğunu görebiliriz.
3. Tam Sayılı Kesirlerle Gösterim
Bazen bir kesir, tam sayılar ve kesirli bir kısımdan oluşabilir. Bu tür kesirlere tam sayılı kesirler denir. Tam sayılı kesirler, bir ya da birden fazla bütün ve bir kesir parçası içerir.
Örnek:
1 tam ½, bir bütün ve bir yarım anlamına gelir. Bu, bir doğru üzerinde veya şekil üzerinde gösterilerek daha kolay anlaşılabilir.
4. Farklı Kesir Türlerinin Gösterimi
- Basit Kesirler: Payı, paydasından küçük olan kesirlerdir. Örneğin, ⅔ basit bir kesirdir.
- Bileşik Kesirler: Payı, paydasından büyük olan kesirlerdir. Örneğin, 7/4 bileşik bir kesirdir.
- Tam Sayılı Kesirler: Bir tam sayı ile bir kesirden oluşan ifadelerdir. Örneğin, 2 tam ½ bir tam sayılı kesirdir.
5. Kesirlerin Ondalık Gösterimi
Kesirler, aynı zamanda ondalık sayı olarak da ifade edilebilir. Ondalık gösterim, bir kesrin 10, 100 gibi tam sayı tabanlarına bölünmesiyle elde edilir. Örneğin, ½ kesri, 0,5 olarak gösterilebilir.