Günlük ve Blog konu anlatımı 9.sınıf edebiyat ders notları

Günlük Tanımı ve Özellikleri

Günlük Türleri

GÜNLÜK [GÜNCE]

Günü gününe tutulan, o güne dair duygu ve düşüncelerin aktarıldığı yazılara veya bu yazıları içine alan esere günlük veya günce denir.

Günlükler, yazarın günlük olaylarla ilgili düşüncelerini, yazıldığı günün tarihini düşerek kaleme aldığı kısa yazılardır. Günlüklerde yazarın yaşadığı günler içindeki sevinci, öfkesi, kaygıları, umutları vardır. Günlük, yazarların kendi kendileriyle dertleşme, hesaplaşma, konuşma isteklerini yazıya dökmelerinden doğmuştur. Bu nedenle en başta günlüklerde yayımlanmak amacı güdülmez fakat yazarın ilerlemiş yaşlarında ya da yazar öldükten sonra yazarı daha iyi tanıtmak için, aynı zamanda kısmen belge olabilecek bilgilere ulaşılabileceği için yayınlanır.

Okuyucular dikkate alınmadan yazılan günlükler, Özeldir, yazanın/yazarın iç dünyasına dönüktür. Bu günlükler yazarı tanımamızı sağladığı için önemlidir. Günlüklerin kimilerinde ise dışa dönük bilgi vardır. Bu günlüklerden hareketle toplumun yaşadıklarını, acılarını, mutluluklarını öğrenebiliriz.

Günlük, yaşanan bir olayın veya olaya bağlı düşüncenin sıcağı sıcağına anlatılması yönüyle anıdan ayrılır. Anılar olayın üzerinden uzun zaman geçtikten sonra yazılır.

Edebiyatımızda Batılı anlamda ilk günlük Âli Bey’in Seyahat Jurnali’dir. (1898) Ayrıca Nurullah Ataç [Günce, Uçuş Günlüğü, Gazi Günlüğü, Avusturya Günlüğü), Falif Rıfkı Atay (Yolcu Defteri), Salah Birsel (Kuşları Örtünmek, Nezleli Karga, Bag sessizlik, Aynalar Günlüğü) ve Tomris Uyar (Gündökümü), Oktay Akbal (Yeryüzü Korkusu, Geçmişin Kuşları, Anılarda Görmek] günlük türünde eser vermiş olan yazarlardır.

Günlüğün genel özellikleri

• Günlük, yazanın yaşadıklarını yansıtır, bir düşünceyi ispatlama kaygısı yoktur.
• Günlüklerde, yazının kaleme alındığı tarih ve yer belirtilir.
• Kimi günlükler tarihî olayları aydınlatma özelliğine sahiptir.
• Yaşananlar yalın ve içten bir üslupla kaleme alınır. Dil, sanatsal ya da göndergesel işlevde kullanılabilir.

BLOG

İnsanların, ileri düzey teknik bilgilere sahip olmadan, duygu ve düşüncelerini, istedikleri bilgileri yazı, grafik, ses, resim, video vb. ile destekleyerek yazdıkları günlüğe benzer İnternet sitelerine blog denir. Bloglarda insanlar, diledikleri zaman yazabilir. Blogların, kendi içinde kişisel, kurumsal, temasal bloglar ve topluluk blogları olmak üzere çeşitli türleri vardır.

Blogun genel özellikleri:

• İçerikleri günceldir.
• Hem içerik hem dil hem de tasarım olarak kişiye özeldir.
• İnternet kullanıcılarının gündelik deneyimlerini, düşüncelerini, duygularını paylaşmasına dayanır.
• Genellikle her yazının altında yazarın adı ve gönderi zamanı yer alır.
• Okuyucular, bloglardaki yazıların altına yorumlarını ekleyebilir.
• Kişisel düşüncelerin paylaşımından eğitim, siyaset ve iş dünyasına kadar çok geniş alanda kullanılabilir.
• Kişilerin ailesi, yakın çevresi ve arkadaşları ile İnternet yoluyla hızlı ve ucuz şekilde iletişim kurmasına olanak sağlar.

Günlük-Blog Karşılaştırması

• Her ikisi de günlük olarak yazılır. Aslında blog da bir tür günlük çeşididir; sanal ortamda (İnternet) yazılan günlüktür.
• Her ikisinde de kişisellik ön plandadır, yazanın Özel yaşamına dair bilgiler içerir.
• Günlükler, genellikle yayımlanmak amacıyla yazılmaz fakat bloglar İnternet yoluyla yayımlanır ve okura ulaşır.
• Günlükler sınırlı bir çevrede kalır ancak kitap olarak yayımlanırsa okura ulaşır ne var ki bloglar İnternet yoluyla çok geniş okur kitlelerine ulaşabilir.
• Bloglarda okur, yazının altına yazıyla ilgili yorumlarını yazabilir. Böylece okurla yazar arasında iletişim sağlanır. Bu yönüyle de blog türü, günlükten ayrılır.