FELSEFE NEDİR?
Felsefe, insanın içinde yaşadığı evrenin ve evrendeki varlığının anlamını açıklama çabasıdır. Felsefe, varlığı ve ona ilişkin sorunları, eleştirel bir yaklaşımla ele alan sistemli, tutarlı ve tümel bir açıklama etkinliğidir. Felsefe, bütün var olanların temel ilkelerini ve ilk nedenlerini bilmeyi amaçlayan, düzenli, eleştirel ve birleştirici düşünme etkinliğidir. Felsefe terimi, eski Yunanca “sevgi” anlamına gelen “phileo” ile “bilgi, bilgelik” anlamına gelen “sophia” sözcüklerinin birleşimiyle oluşturulan ve “bilgi sevgisi” anlamına gelen “philiosophia” sözcüğünden gelmektedir. Bu kavram, ilk kez Pythagoras tarafından kullanılmıştır.
Felsefenin Doğuşu
Felsefe, mitolojinin kıvrımlarında doğup büyümüş ve onun büyülü ortamından uzun süre kendini kurtaramamıştır. Filozofların, evren ve insan üzerine köklü düşünceler oluşturmaya yönelmeleriyle mitolojik düşünce önemini yitirmeye başlamış ve inanç olarak kalmıştır.
MÖ IV. binyıldan MS 476 yılına (Batı Roma İmparatorluğu’nun yıkılışı) dek süren zamanda birçok kültür doğup gelişmiştir. Bu kültürlerin en önemlileri Sümer, Mısır, Akad, Babil, Hitit, Hint, Yunan, Pers, Kartaca ve Roma kültürleridir. İlk (Eski) Çağ, sadece Yunan kültürünü değil, yukarıda değinilen tüm kültürleri kapsar.
Bu kültürler arasında en yetkin gelişmişlik düzeyine erişmiş olan Yunan düşünce yaşamı, Özel bir yere ve öneme sahiptir. Bu nedenle İlk Çağ felsefesi, Yunan felsefesi olarak kabul edilir. İnsanın kendi yaşamıyla ilgili sorumluluk bilinci kazanması, soru sormayı öğrenmesi, kısaca kendini fark etmesi, Eski Çağda başlamıştır.
Niçin Felsefe?
Fizyolojik açıdan kâinatta en güçsüz varlık olmasına rağmen insan, aklını kullanarak en güçlü varlık hâline gelmiştir. Neden insan, fizyolojik açıdan kâinattaki en güçsüz varlıktır? Çünkü yaşayabilmesi için başkalarına önemli derecede ihtiyaç duyar. Çünkü; ne bir aslan gibi sert pençeye, ne bir ceylan gibi hızlı bacak kaslarına, ne bir kaplumbağa gibi sert kabuğa, ne de bir kartal gibi kanatlara sahiptir. Bu özelliklerden yoksun olan insan, neredeyse kendisini kâinata hükmetmeye götürecek bir yetiye sahiptir. O yeti, akıldır. İnsan, aklı sayesinde en güçlü canlı konumuna ulaşmıştır.