Soru: Uzun asırlar boyunca Osmanlı ülkesinin ihtiyacı olan din görevlilerini, hukukçuları ve müderrisleri yetiştiren medreseler XVII. yüzyıldan itibaren bozulmaya başlamıştır Osmanlı’da temel eğitim kurumları olan medreselerin bozulmasında,
I. deneysel bilimlere verilen değerin zamanla azalması,
ll. ilmî makamlara ilmî yeterliliği olmayan kişilerin atanması,
lll. Batı’daki kültürel gelişmelerin takip edilememesi sebeplerinden hangilerinin etkili olduğu savunulabilir?
A) Yalnız l B) Yalnız ll C) l ve Il
D) I ve III E) I, Il ve IIl
Soru: XVIII. yüzyılda Osmanlı Devleti’nde yaşanan toprak kayıpları, Osmanlı ordusunun yenilgiye uğradığı Batılı devletleri örnek alarak askeri ıslahat yapılmasını zorunlu kılmış ve askeri alanda başlayan ıslahatlar diğer alanlarda da yenilik yapılmasına zemin hazırlamıştır.
Bu durum Osmanlı Devleti için aşağıdakilerden hangisini kanıtlar niteliktedir?
A) Yönetim şeklinde değişim yaşandığını
B) İmparatorluk yapısının sona erdiğini
C) Askeri başarısızlıkların farklı alanda gelişime ortam hazırladığını
D) Hazine gelirlerinin arttığını
E) Deneysel bilimlerde gelişim sağlandığını
Soru: Osmanlı Devleti’nin XVIII. yüzyılda yaşadığı yenilgilere bağlı olarak Batı’nın üstünlüğünün kabul edilmesi ve buna bağlı olarak başlayan modernleşmenin kültürel sahadaki etkilerine,
l. Avrupa’dan getirilen askeri uzmanların etkisiyle Batı kültürüne ait değerlerin Osmanlı’ya aktarılması,
lI. Fransızcanın askeri okullarda öğretilmesi ile Fransızca kitapların Osmanlı topraklarında ilgi görmesi,
lll. Lale Devri’nde matbaa kullanımı ve kâğıt üretiminin başlaması
durumlarından hangileri örnek verilebilir?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
D) I ve III E) I, II ve III
Soru: Halepli Naîmâ Efendi tarih yazıcılığında, olayların meydana gelmesinde etkili olan sosyal çevreyi de dikkate almış, Padişah ve vezirlerin dahi eksik yönlerinden bahsederek eleştirilerde bulunmuştur.
Naîmâ Efendi’nin bu yönüyle ilgili olarak,
l. Tarih bilimine yeni bir usul getirmiştir.
ll. Olaylarının gerçek sebeplerine ulaşmayı amaçlamıştır.
llI. Dini ilimlerde gelişim sağlamıştır.
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
A) Yalnızl B) Yalnız lI C) I ve II
D) I ve lll E) l, ll ve lll
Soru: Evliya Çelebi, yer yer sade bir anlatımla, kimi zaman da fantastik hikâyelerle süslediği eserinde, Osmanlı memleketlerinin toplumsal, kültürel ve ekonomik yapılarına dair önemli bilgiler vermektedir.
Bu durum Evliya Çelebi için,
l. Osmanlı modernleşmesine kaynak oluşturacak ıslahat önerilerinde bulunduğu,
ll. XVII. yüzyıl Osmanlı toplumunu anlamaya dönük bilgilere yer verdiği,
III. yer yer abartılı bir dil kullandığı yargılarından hangilerini doğrular?
A) Yalnız l B) Yalnız ll C) I ve ll
D) Il ve IIl E) I, II ve III
Soru: Lale Devri’nde sivil mimari gelişmiş, Avrupa’nın Barok mimarisi Osmanlı mimarisini etkilemiştir. Ayrıca bu dönemde şiir ve edebiyat altın çağını yaşamış; önemli şairler, ressamlar ve önemli bestekârlar öne çıkmıştır.
Yalnızca bu bilgiler doğrultusunda Lale Devri için aşağıdakilerden hangisi söylenebilir?
A) Güzel sanatlarda gelişim sağlanmıştır.
B) Batılı, ıslahatlarla 0smanlı’daki gerilemenin önüne geçmek amaçlanmıştır.
C) Kültür aktarımı görülmüştür.
D) Batı kültürüne ait izlere kalıcı eserlerde de yer verilmiştir.
E) Sanatın farklı türlerinde önemli kişiler yetişmiştir.
Soru: XVIII. yüzyıl başlarında matbaanın kullanımıyla birlikte istinsah yani kitap çoğaltma işiyle uğraşan hattatların işsiz kalma ihtimali doğmuştur. Osmanlı Devleti, bir yandan bu sorunun ortaya çıkmasını önlemek ve bir yandan da matbaa teknolojisinden uzak kalmamak amacıyla,
I. ilmî eserlerin matbaada basılması,
ll. dinî eserlerin hattatlar tarafından yazılması,
III. matbaa kullanımının ileri bir tarihe ertelenmesi
çözümlerinden hangilerini uygulamıştır?
A) Yalnız l B) Yalnız Il C) I ve ll
D) l ve lll E) l, Il ve lll
Soru: Lale Devri’nin önemli yeniliklerinden biri de Paris, Londra ve Viyana gibi Avrupa başkentlerine geçici elçilik heyetleri yollanmasıdır.
Osmanlı Devleti’nde bu gelişmeyle ilgili olarak,
l. Avrupa’yı daha yakından tanıma imkânının doğduğu,
ll. Batı’nın üstünlüğünün kabul edildiği,
lll. diplomasinin uluslararası ilişkilerdeki öneminin anlaşıldığı
yorumlarından hangileri yapılabilir?
A) Yalnız l B) Yalnız ll C) I ve II
D) I ve lII E) I, II ve III
