Karboksilik Asitler Kimya Ayt


Kategoriler: Kimya
Cepokul

Yapısında karboksil (—COOH) grubu bulunduran organik bileşiklerdir.

R — COOH yapısına sahiptirler.

Hem karboksil (—COOH) hem de hidroksil (—OH) grubu bulundurabilirler.

Suda çözünürler.

Zayıf asit olduklarından suda çözündüklerinde kısmen iyonlaşırlar.

Sudaki çözünmeleri denge tepkimeleri ile gösterilir.

Karboksilik asitlerin IUPAC sistemine göre adlandırmaları yapılırken;

Karboksil grubunu içeren en uzun karbon zinciri belirlenir.

Karboksil grubundan başlanarak zincirdeki karbon atomları numaralandırılır.

Karbon zincirine bağlı atom veya gruplar bağlı oldukları karbon atomunun numarası ile belirtilir.

En uzun karbon zincirindeki karbon sayısına karşılık gelen alkanın sonuna “—oik asit” eki getirilir.

Birden fazla sayıda karboksil grubu varsa alkan adının sonuna “—di, —tri” gibi ekler getirilir.

Karboksilik asitlerde karbon zincirinde dallanma varsa karbonil grubundan sonraki karbondan başlanarak zincirdeki karbon atomlarına numara yerine gibi Latince harfler verilir. Bağlı atom veya atom gruplarının yerleri bu harflere göre belirlenir. Karboksilik asitler için kullanılan yaygın adlar Latince ya da Yunanca kökenlidir.

Karboksilik asitler bitkisel ve hayvansal dokularda bulunur.

Doymuş ya da doymamış yapıda olabilirler. Eğer alkil gruplarındaki karbon atomları arasında en az bir tane ikili bağ varsa asit doymamıştır. Asitlerdeki ikili bağ sayısı arttıkça doymamışlıkta artar.

Karboksilik asitlerdeki karboksil (—COOH) grubu polar, alkil grupları ise apolar yapıdadır.

Karboksilik asitlerin diğer organik bileşiklerle kaynama noktaları karşılaştırması eşit karbon sayısına ve

Hidrokarbon<Eter<Aldehit<Keton<Alkol<Asit

sıralamasına göre yapılır.

Karboksilik asitler eşit karbon sayılı alkol ve aldehitlere göre daha yüksek kaynama noktasına sahiptir.

Karboksilik asitler ve alkoller yoğun fazda molekülleri arasında hidrojen bağları oluştururlar.

Karboksilik asit molekülleri arasındaki dimerleşme hidrojen bağlarını daha fazla etkinleştirir ve kaynama noktalarının alkollerinkinden yüksek olmasını sağlar.

Yağ asitleri gliserin ile birleşerek triester bileşiklerini, triester bileşikleri de birleşerek yağları oluştururlar.

Yağlarda kendilerini oluşturan yağ asitlerine bağlı olarak doymuş ya da doymamış olabilirler.

Yağlardaki doymamışlık derecesi arttıkça erime noktası düşer ve yağlar oda koşullarında sıvı hale gelirler.

Sabun, gliseril tristearat bileşiğinin gaz katalizli hidrolizi sonunda oluşan yağ asitlerinin sodyum tuzudur.

Baz katalizli bütün ester hidrolizlenme tepkimeleri sabunlaşma tepkimesidir.


Liselere Giriş Sınavı (LGS)
15 Haziran 2025 Pazar

Temel Yeterlilik Sınavı (TYT)
14 Haziran 2025 Cumartesi

Alan Yeterlilik Sınavı (AYT)
15 Haziran 2025 Pazar