Kalbin çalışması

İnsanda kalp embriyo döneminin 4. haftasından itibaren atmaya başlar. Bazı hücreleri uyartı oluşturabilme özelliğine sahip olan kalp kası yaşam boyu kasılıp gevşer. Yani bir insanın kalbine sinir sisteminden uyartı gelmese bile, kalp bir süre kendi kendini uyarıp çalışabilir (bitkisel hayatta olduğu gibi). Kalbin çalışmasında SA (sinoatrial düğüm), A.V (atrioventriküler düğüm), his demetleri ve purkinje lifleri görevlidir.

Kalbin çalışmasını başlatan S.A’dır. SA bir jeneratör gibi elektrik üreterek kalbi uyarır. Kalbin çalışması esnasında meydana gelen olayların sıralaması;

1. Sinirler S.A’yı uyarır ve S.A darı yayılan uyartı kulakçıkların kasılmasını sağlar.
2. S.A’dan yayılan uyartı A.V’yi uyarır.
3. A.V, his demetlerini, his demetleri de purkinje liflerini uyarır ve karıncıklar kasılır. Böylece kalp 1 defa kasılıp gevşemiş olur.

Kalbin kasılıp gevşemesinin atardamarda hissedilmesine nabız, kalbin çalışması sırasında kanın atardamar duvarına yaptığı basınca ise tansiyon denir. Karıncıklar kasıldığında atardamar duvarına yapılan basınca büyük tansiyon, karıncık gevşediğinde atardamar duvarına yapılan basınca ise küçük tansiyon denir. Dinlenme halindeki sağlıklı bir insanda büyük tansiyon 120 mm Hg, küçük tansiyon ise 80 mm Hg’dir.

Kalbin yapısında içten dışa doğru 3 tabaka bulunur.

1. Endokard: Tek katlı yassı epitelden oluşan en iç tabakadır. Kan damarı taşımaz.

2. Miyokard: Kalp kasının bulunduğu tabakadır. Ayrıca S.A, A.V ve his demetleri de bu tabakada bulunur. Eğer kalp kendi içindeki kanla beslenseydi o zaman temiz kan kirlenirdi ve vücuda kirli kan gönderilirdi. Kalp diğer organlara nasıl ki Aort vasıtasıyla kan gönderiyorsa aynı şekilde kendine de kan gönderir. Kalbi besleyen damara koroner damar denir. Koroner kılcalları kalpten çıkan Aort atardamarına bağlı olup, buradan aldığı temiz kanı kalp hücrelerine iletir. Koroner damar tıkanırsa kalp besin ve oksijen alamaz. Bunun sonucunda kalp krizi görülür (enfarktüs). Koroner damar da miyokard tabakasında bulunur. Kalbin sol karıncığı, vücuda kan pompaladığı için miyokard tabakası kalbin diğer bölümlerine göre daha kalındır.

3. Perikard: Çift katlı olan dış tabakadır. Bağ dokudan oluşmuştur.

* “Kard” kelimesi kalp anlamına gelir. Örneğin kardiyoloji bilimi kalp hastalıklarını inceleyen bilimdir.