Kaldırma Kuvveti Soru Çözümleri hocalara geldik 10. sınıf

Cismin özkütlesi Şekil 2.40: a’daki gibi içinde boşluk yokken cismin yapıldığı maddenin özkütlesine eşittir. Cismin içinde Şekil 2.40: b’deki gibi boşluk varsa cismin özkütlesi yapıldığı maddenin özkütlesinden küçük olur. Boşluk, cismin yapıldığı maddeden daha yoğun bir madde ile doldurulursa cismin özkütlesi yapıldığı maddenin özkütlesinden büyük olur. Örneğin aynı hacime sahip kürelerden içi dolu kürenin kütlesi 1 kg içi boş kürenin kütlesi 0,3 kg olsun. Bu aradaki kütle farkı boşluğun hacmine karşılık gelen küre içinden alınan madde miktarıdır. Kütle miktarındaki bu azalma aynı hacimdeki cismin özkütlesinin küçülmesine neden olur.

Küçük bir çelik parçası suda batarken çelikten yapılmış tonlarca ağırlıktaki gemiler de cismin özkütlesiyle cismin yapıldığı maddenin özkütlesinin farkından dolayı suda yüzebilmektedir. Çeliğin özkütlesi, suyun özkütlesinden büyüktür. Bu nedenle çelik parçası suya bırakıldığında batar. Ancak çelikten yapılan gemilerde oluşturulan boşluk nedeniyle geminin özkütlesi çeliğin özkütlesinden küçük olur. Bu şekilde gemi- nin özkütlesi suyun özkütlesinden küçük hâle getirilerek geminin suda yüzmesi sağlanır.