İslamiyet Öncesi (Destan Dönemi) Türk Şiiri 9.Sınıf Edebiyat

İslamiyet Öncesi (Destan Dönemi) Türk Şiiri 9.Sınıf Edebiyat

Kategoriler: 9. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı, Türk Dili ve Edebiyatı
Cepokul

Zihniyet: Bu dönem şiirleri, göçebe kültürün izlerini yansıtır. Türkler, Şaman kültüründen etkilenmiş, mitolojilerin Gök Tanrı, Budizm ve Mani dinlerinin etkisinde kalmıştır. Savaşçı bir yapıya sahip oldukları için avcılık, hayvancılık ön plana çıkmış ilkel bir yaşam tarzının, düşünce birliğinin izleri şiirlere yansımıştır.

Dil: Bu dönemde kullanılan dil, yabancı etkilerden uzak yalın, doğal ve akıcı özellikler gösterir. Lirik ve epik söyleyişlerin fazlaca yer tuttuğu bu dönem eserlerinde doğa betimlemelerini içine alan benzetmelerle oluşturulan imgeler fazlaca yer tutmuştur.

Ahenk: Türk dilinin ses sistemini gösteren hece ölçüsünün ilk örnekleri bu dönem şiirlerinde görülür. Ses, sözcük tekrarları; hece ölçüsü, redif ve yarım uyaklarla sağlanan ahenk, kopuz eşliğinde söylenen şiirlerde kendini daha da belirginleştirmiştir.

Tema: Doğa sevgisi, ölüm ve av törenleri, kahramanlık, aşk, ayrılık, at ve silaha bağlılık, savaş dönemin en çok işlenen temalarıdır. Uygurlarda ise Maniheizm ve Budizm etkisiyle dini konular ağırlıklı olarak ele alınmıştır.

Yapı: Bu dönemden günümüze kalan örnekler incelendiğinde dörtlüklerle oluşturulan şiirlerde aaab, cccb, dddb şeklinde bir uyak düzeni; koşuk, sagu, destan ve sav adı verilen nazım şekilleri yaygın olarak kullanılmıştır.

 


Liselere Giriş Sınavı (LGS)
15 Haziran 2025 Pazar

Temel Yeterlilik Sınavı (TYT)
14 Haziran 2025 Cumartesi

Alan Yeterlilik Sınavı (AYT)
15 Haziran 2025 Pazar