İskelet Sistemi Rahatsızlıkları 11.Sınıf Biyoloji
İskelet Sistemi Rahatsızlıkları
Destek ve hareket sisteminin sağlığını korumak için düzenli spor ve egzersiz yaparak kas ve kemiklerimizi güçlendirrneliyiz. Sağlıklı beslenmeye ve günlük yaşamda yaptığımız hareketlere dikkat etmemiz gerekir. Besinlerle alınan süt ve süt ürünleri kemiklerin güçlenmesi açısından son derece önemlidir. Bunlarla birlikte sebze ve meyve gibi besinler de sağlığımız açısından oldukça önemlidir. Destek ve hareket sistemimizin sağlığını korumak için dik oturmaya, ağır yük kaldırmamaya ve zorlayıcı hareketler yapmamaya dikkat etmek gerekir.
Çıkıklar
Çıkıklar, eklem bölgelerindeki kemiklerin yerlerinin değişmesiyle eklemin yapısının bozulmasıdır. En önemli belirti, eklemlerin olağan dışı bir görüntü alması ve hareket ettirildiğinde şiddetli ağrı oluşmasıdır. Çıkıklar en sık omuz, dirsek, bilek, kalça ve çene eklemlerinde görülür. Çıkıklarda tedavi gecikirse kalıcı bozukluklar ortaya çıkabilir.
Kırıklar
Kemik kırıkları dikkatsiz hareketler, zorlama ve kemiklerdeki inorganik madde (mineral) azlığından kaynaklı olabilir. Kemiklerin onarılmasında emik zarı (periost) yüksek aktivite ile çalışır. Omurga kırıklarında omurilik zarar görmüşse kişi felç olma tehlikesi ile karşılaşır. Omurga kırığından şüphelenilen kişi kesinlikle hareket ettirilmemeli ve hemen sağlık personelinden yardım alınmalıdır.
Burkulma ve İncinmeler
En sık görülen eklem yaralanmalarıdır. Eklemlerin zorlanması ve dönmesinden kaynaklı ligament yırtılmaları sonucu oluşur. Acı, şişme ve morarma en önemli belirtilerindendir.
Menisküs
Genellikle yüksek spor faaliyeti yapan kişilerde gözlenir. Dizin yan kısmına darbe alınması sonucu diz şişer. Bu şişmenin nedeni karı damarlarından kanın ve zarar gören sinoviyal zardan sinoviyal sıvının sızmasıdır. Ligamentlerin kopması veya yırtılması sonucu dizin hareketi zorlaşır ve diz kapağı kitlenebilir.
Osteoporoz
Kemik erimesi olarak bilinen bu hastalık özellikle menapoz dönemindeki kadınlarda gözlenir. Yaşlanmaya bağlı olarak erkek ve dişilerde kemik yıkımı, yapımından fazla olduğu için kemik erimesi başlar. Buna bağlı olarak da kol, omurga ve kalça kemiğinde onarımı zor kırıklar oluşabilir.
Raşitizm
D vitamini azlığı nedeniyle ortaya çıkan, Ca+2 (kalsiyum) ve P (fosfor) eksikliğinden ortaya çıkan bir iskelet sistemi hastalığıdır. D vitamini güneş ışığı yardımıyla aktifleşen bir vitamindir. Bu nedenle yeterince güneş ışığı almamış çocuklarda daha sık görülen bu hastalıkta kemik gelişimi bozukluğuna bağlı olarak ortaya çıkan bacak kemiklerindeki güçsüzlük ve kemik eğriliği gözlenir.
Osteomalazi
Yetişkinlerdeki raşitizm şeklidir. D vitamini ve Ca+2 eksikliğine bağlı olarak kemikler yumuşar ve kolay kırılabilir hâle gelebilir. Sık hamile kalan kadınlarda Ca+2 ihtiyacı artacağından bu hastalığın görülme sıklığı artar.
Bel fıtığı
Omurga kemiklerinde bulunan diskler herhangi bir şekilde aşırı baskıya maruz kalırsa geçici veya kalıcı zarar görür. Bel fıtığında bozulan disk yapısından dolayı omurga kanalı ve sinirlere baskı olur. Bunun soncunda şiddetli bel ağrıları ortaya çıkar. Ayrıca omurilikten çıkan ve ayaklara kadar uzanan siyatik sinire baskı yapıldığı için ağrı, ayaklarda da hissedilir.