İntak (Konuşturma) 9.Sınıf Edebiyat
İnsan dışındaki varlıklara insan kişiliği verilerek bu varlıkların insanmış gibi konuşturulmasına intak (konuşturma) denir.
Ey benim sarı tamburam
Sen ne için inilersin
içim oyuk derdim büyük
Ben anınçün inilerim
Dörtlükte, tambura insanmış gibi konuşturularak intak (konuşturma) yapılmıştır.
1. Örnek: Ağacın Hikâyesi
Metin:
Yaşlı bir ağaç, rüzgârla fısıldaşarak konuşuyordu: “Rüzgâr kardeş, yapraklarımı neden bu kadar hoyratça savuruyorsun?” Rüzgâr, gülerek cevap verdi: “Ağaç kardeş, ben yalnızca dans etmene yardım ediyorum. Dalların ve yaprakların böyle daha güzel görünüyor.”
Açıklama:
Bu metinde cansız bir varlık olan ağaç ve doğa olayı olan rüzgâr, insan gibi konuşturulmuştur. Bu, edebiyatta intak sanatının güzel bir örneğidir. İntak, anlatıma duygusallık ve hayal gücü katarak okurun dikkatini çeker.
2. Örnek: Kalemin İsyanı
Metin:
Kalem, masanın üzerinde yorgun bir şekilde duruyordu. Deftere doğru eğilerek sitem etti: “Beni hiç dinlendirmiyorsun. Sayfalar dolusu yazı yazıyorum, ama bana bir teşekkür bile yok!” Defter ise sakin bir sesle cevapladı: “Ama unutma, kalem olmadan benim de bir değerim yok. İkimiz birlikte var oluyoruz.”
Açıklama:
Bu metinde kalem ve defter gibi cansız nesneler, insan gibi konuşarak intak sanatını oluşturur. Kalemin yorulması ve defterin sakin cevap vermesi, insan davranışlarını çağrıştırarak okurun ilgisini çeker.
3. Örnek: Ay ile Yıldızın Tartışması
Metin:
Ay, yıldızlara kızgın bir şekilde baktı ve dedi: “Geceleri hep birlikte parlıyoruz ama insanlar sadece beni izliyor. Siz neden bu kadar küçüksünüz?” Yıldızlar alaycı bir şekilde güldü ve cevap verdi: “Büyük olmak mı her zaman önemli? Biz küçüğüz, ama milyonlarca kişiyiz!”
Açıklama:
Bu metinde ay ve yıldızlar konuşturularak aralarında bir tartışma yaratılmıştır. Bu durum, insan davranışlarını yansıtarak, evrene farklı bir bakış açısı kazandırır. Bu da intak sanatının etkileyici bir kullanımına örnektir.
4. Örnek: Dağın Gururu
Metin:
Dağ, eteklerindeki ormana seslendi: “Ben bu dünyada en heybetli olanım. Zirvem bulutlara dokunuyor. Siz küçücük ağaçlar, bana hayranlıkla bakıyorsunuz.” Orman ise sakin bir şekilde cevapladı: “Ama unutmamalısın ki, biz ağaçlar olmasak, sen çıplak ve yalnız bir taş yığını olurdun.”
Açıklama:
Burada dağ ve orman insan gibi konuşturularak, intak sanatı kullanılmıştır. Dağın kibirli tavrı ve ormanın sakin tepkisi, insana özgü duyguları doğa unsurlarına yansıtarak okurda güçlü bir etki bırakır.
İntak (Konuşturma) Nedir? konu anlatımı ders notu 9.sınıf edebiyat
"Ne siyah eylemiş bu nasiyeyi / Saçımı bembeyaz eden bahtım" (nasiye: alın) dizesindeki edebî sanat aşağıdakilerin hangisinde vardır?
A) Ben de gördüm güneşin doğarken battığını
B) Benimse alın yazım, yokuşlarda susamak
C) Bir yanda akan benim, öbür yanda Sakarya
D) Kara dutum, çatal karam, çingenem
E) Nar tanem, nurtanem, birtanem
Bir sözü, benzetme amacı gütmeden başka bir söz yerine kullanma sanatına mecazımürsel (ad aktarması) denir.
Aşağıdaki dizelerin hangisinde mecazımürsel vardır?
A) Kan tükürsün adını candan anan dudaklar
Sana benim gözümle bakan gözler kör olsun
B) Kuşlar başucumda toplanmış
Pencereleri açılıyor sabahın
C) Şiir uçurumdur
Ve çiçekten bir köprü
D) Menekşe misali sevdiğim
Hep hayalimdesin
E) Güneşin akşam hüzünle battığı
Karşıdaki karlı dağlar yalnız