İnsanın doğaya etkisi 9.Sınıf Coğrafya


Kategoriler: 9. Sınıf Coğrafya Konuları, Coğrafya
Cepokul

Doğal çevreyi oluşturan dört unsur şunlardır;

Atmosfer (Hava küre): İçerdiği gazlarla canlılara yaşama imkanı sunar. Hava olayları bu kürede meydana gelir.

Litosfer (Taşküre): Yer kabuğunun üst kısmıdır. İnsanlar yaşam alanlarını, ekonomik faaliyetlerini litosfer üzerinde gerçekleştirir.

Hidrosfer (Su küre): Su, canlıların temel yaşamsal ihtiyacıdır.

Biyosfer (Canlı küre): Doğal çevreyi oluşturan bitki ve hayvanların oluşturduğu çevredir. İnsanlar yaşamsal faaliyetlerini devam ettirmek için bu canlılarla etkileşim içerisindedir.

İnsanoğlunun faaliyetleri sonunda doğal çevreyi oluşturan dört ortamdaki etkileri şu şekilde örneklendirilebilir;

Atmosfer’de

  • Havaya çeşitli yabancı maddelerin karıştırılması hava kirliliğine, asit yağmurlarının oluşmasına neden olur. Asit yağmurlarıysa insanlara, hayvanlara, bitkilere, toprağa, suya, tarihi binalara zarar verir.
  • Hava kirliliği insanlarda solunum yolu hastalıklarına neden olur. Yaşam kalitesini düşürür.
  • Kloroflorokarbon (CFC) gazların salınması ozon tabakasında seyretmeye neden olur. Bu durum ultraviyole ışınların yeterince tutulmadan yeryüzüne ulaşmasına ve başta cilt rahatsızlığının oluşmasına neden olur.
  • Atmosfere salınımı yapılan karbon gazları (fosil yakıtların tümünde karbon salınımı vardır.) küresel ısınmanın başlıca sebebidir.

Litosfer’de

  • Yanlış arazi kullanımı nedeniyle artan erozyon
  • Yerleşim alanlarının yanlış arazi kullanımı nedeniyle tarım arazilerine doğru genişlemeleri, tarım arazilerinin daralması, tarımsal üretimin azalması
  • Yol yapımı çalışmalarının heyelan artışına neden olması
  • Maden bölgelerinin işletmeye açılmasıyla, yüzey şekillerinde değişim olması, doğal yapının bozulması
  • Tarımda kullanılan aşırı dozdaki kimyasal ilaçlar toprağın kirlenmesine neden olur.

Hidrosfer’de

  • Akarsu ve göl sularının aşırı kullanılması, içme ve kullanma suyu temininde sorunlara yol açar.
  • Akarsu ve göllerin kuruması, biyoçeşitliliğin zarar görmesine, toprakta aşırı tuzlanmaya, hidrolojik enerji üretiminde azalma olmasına neden olur.
  • Kıyıların doldurularak kullanıma açılması, doğal yapıyı bozduğu gibi bu yerlerin sık sık doğal afetlerden zarar görmesine neden olur.
  • Gerek endüstriyel gerekse evsel atıkların sulara karışması, su kirliliğine, su ürünleri üretiminde azalmaya, içme ve kullanma su temininin güçleşmesine, bulaşıcı hastalıklarda artışa, biyoçeşitliliğin zarar görmesine neden olur.

Biyosfer’de

  • Orman tahribatı, toprak erozyonunun artmasına, biyolojik çeşitliliğin azalmasına, çölleşme etkisinin ortaya çıkmasına neden olur.
  • Meraların yanlış kullanılması ve tahribatı, erozyonun artmasına ve hayvancılık faaliyetlerinin olumsuz etkilenmesine neden olur.
  • Bitki örtüsündeki tahribatın neden olduğu erozyon, tarım topraklarının da zarar görmesine neden olursa bu durum açlık – kıtlık gibi geri dönülemez felaketlere kadar uzanan sonuçlar doğurabilir.
  • Yanlış avlanma, bazı av hayvanlarının sayısının azalmasına hatta türlerin yok olmasına neden olabilir.


Liselere Giriş Sınavı (LGS)
15 Haziran 2025 Pazar

Temel Yeterlilik Sınavı (TYT)
14 Haziran 2025 Cumartesi

Alan Yeterlilik Sınavı (AYT)
15 Haziran 2025 Pazar